Chào tháng 6. Dạo gần đây tôi thấy khá nhiều điều từ anh chị em trạc tuổi tôi. Một số người, không hiểu sao nhảy từ làm HRM sang làm tư vấn (nhảy từ 1 cái gì đó ổn định sang cái bấp bênh). Lăn lội với nghề tư vấn, tôi biết nhiều khi thu nhập của nghề còn không bẳng làm trưởng phòng Nhân sự hoặc Giám đốc nhân sự. Vì thu nhập bếp bênh nên giai đoạn trước, tôi thấy hiếm có người nào dám nhảy một cách dứt khoát (giống như tôi). Cùng với đó, tôi cũng nhận được khá nhiều tâm sự trăn trở về công việc. Ví dụ như một tâm sự dưới đây:

"Mình có việc này mong được nhận tư vấn từ Hùng Cường. Mình năm nay 46 tuổi và đã có hơn 20 năm làm admin/project assistant cho các công ty của úc trong ngành tư vấn thiết kế kiến trúc, kỹ thuật.

Vậy Cường có thể giới thiệu giúp mình khóa học nào về nhân sự để sau khi học xong mình có thể tự tin apply vào các vị trí admin có kiêm nhiệm công tác HR được không? Xin cảm ơn Cường và mong nhận được feedback."

Có lẽ thời điểm này là thời điểm đặc biệt (khủng hoảng kinh tế, doanh nghiệp co gọn, nhà nước tinh gọn) hoặc có thể do tôi đã lớn tuổi nên mới nhận được những tâm sự như vậy. Chị bạn hơn tôi 5 tuổi, tức thuộc thế hệ 7x. Khoảng 9 năm nữa chị sẽ đến tuổi hưu. Cái tuổi này nó thực mênh mang. Nếu đầu tư học một vài năm, thì thời gian còn lại để sử dụng sẽ chỉ còn 1 ít. Nhưng nếu không nâng cấp thì lại khó có thể tiếp cận với nghề. Khó hơn là chị đang trong thời điểm cần tìm công việc mới. Đang có việc, đầu tư năng lực sẽ dễ dàng hơn so với không có việc.

Với tuổi tác và kinh nghiệm của chị bạn, tôi thấy nên ứng tuyển vào các vị trí có tính chất quản lý thì sẽ tốt hơn. Chứ nộp CV các vị trí admin có kiêm nhiệm công tác HR thì tôi nghĩ sẽ khó "đấu lại" với các bạn có tuổi trẻ hơn. Tôi với vai 1 CEO, nếu ai đó bảo phỏng vấn chị 46 tuổi là tôi đã cảm giác ngại, không muốn gặp mặc dù tôi cũng 41. Đấy là phỏng vấn, còn bảo nhận vào làm thì tôi càng ngại hơn vì công ty bé không có kinh phí. Tiếp nữa, với tuổi này, tính cách đã hình thành, kinh nghiệm đã có, có thể họ sẽ không tiếp thu được cái mới nữa. Nói chung là nhiều nỗi sợ dẫn tới ngại ngần trong việc sử dụng các anh chị 7x.

Tự dưng viết tới đây, tôi lại nghĩ không biết chị ý có hứng thú với việc làm trợ lý tư vấn với tôi không nhỉ? Để tí tôi hỏi chị mới được.

Quay trở lại với khóa học, nếu không thích con đường trợ ly tư vấn, chị đi theo lộ trình sau sẽ hợp:
1. Tiếp cận tổng quan về QTNS theo hướng Tuyển - Dạy - Dùng - Giữ thải: Khóa học này có thời lượng 20 buổi, kéo dài trong 3 tháng (2buổi/ tuần). Kiến thức của khóa tổng quan về QTNS theo hướng Tuyển - Dạy - Dùng - Giữ thải. Chi tiết: hrshare.edu.vn/giaima

Song song với buổi tối đi học, ban ngày chị ứng tuyển phỏng vấn với tâm thế vui vẻ học hỏi một vài chỗ để tìm kiếm cơ hội. Cùng với đó chị lên các khu vực tụ tập đông HR rồi vào đọc các comment trao đổi chuyên môn. Nếu được thì chị dành chút thời gian để trả lời họ. Việc trả lời cũng chính là việc học. Cứ mỗi lần đọc câu hỏi rồi trả lời, kiến thức sẽ được cập nhật thêm 1 chút.

Đọc sách cũng là một ý hay trong thời gian tìm kiếm cơ hội. Mỗi quyển sách sẽ cho ta một ý tưởng nào đó trong công việc. Biết đâu đấy khi gặp đúng bối cảnh, ý tưởng đó sẽ là gợi ý tốt để chúng ta giải quyết vấn đề. Việc đọc sách là ý hay nhưng không phải ai cũng thích đọc sách. Rồi tuổi 46, có thể ít nhiều hứng thú đọc sách sẽ phai nhạt. Nêu tôi mong chị dù có chán thì cũng cố gắng đọc.

Với 3 tháng mà làm được 3 việc trên là được. Nhưng nếu tốt hơn thì nên hệ thống lại kiến thức của bản thân. Trên HrShare, hôm qua, tôi thấy có bạn đăng đàn hỏi xem những gì bạn ý tổng hợp lại về QTNS có đúng không. Xin trích lại câu hỏi của bạn:

"Chào các bạn!
Mình có một vài nội dung mong muốn được các bạn góp ý, chia sẻ!
Mình có 11 năm kinh nghiệm là Chuyên viên tại bộ phận Tổ chức & Nhân sự của một Công ty (Cấp tỉnh) trực thuộc Tập đoàn (DN nhà nước hạng đặc biệt). Tuy nhiên mình đã xin nghỉ việc được 3 năm. Đến nay mình muốn thay đổi nơi sinh sống và làm việc (Hà Nội) để tìm kiếm cơ hội, mình dự tính sẽ học lại các kiến thức nghiệp vụ để tìm việc tại HN trong thời gian tới. Về kiến thức nền tảng mình đã có (Lương, BHXH, thuế TNCN, quản lý hồ sơ nhân sự, một chút về đào tạo và một số nghiệp vụ khác nữa... nói chung là mình kiêm rất nhiều công việc nhưng chủ yếu là làm về mảng tiền lương), trong 3 năm nghỉ việc đã có rất nhiều thay đổi, một số kiến thức mình cũng không nhớ rõ, thêm nữa môi trường DN nhà nước sẽ có phần nào đó khác với các DN, Công ty bên ngoài. Mình đã tự lên giáo trình để tự học dự kiến trong 7-10 ngày hoặc hơn (AI hỗ trợ), sau khi nắm tương đối vững kiến thức mình mới nộp CV tìm việc. Mình gửi kèm giáo trình, mong được các bạn góp ý, chia sẻ (mình cần bổ sung thêm những nội dung gì so với yêu cầu hiện nay...) để mình hoàn thiện giáo trình, học hỏi thêm để phù hợp hơn với môi trường mới.
Cảm ơn và mong nhận được góp ý từ các bạn!"

Hi! Tôi đã vào đoạn trạng thái của bạn, bình luận và hỏi xem bạn có rảnh không để hẹn gặp. Hi vọng sẽ có cơ hội hợp tác. Đấy những người tích cực thì luôn có cơ hội.

Tôi cũng khá giống anh bạn ở trên. Cứ rảnh là tôi ngồi viết blog để vừa chia sẻ vừa ôn lại kiến thức cho bản thân. Và cũng vừa tiện có nguồn tư liệu để xuất bản sách. Hiện tại tôi đã có 7 cuốn rồi:

- Quyển 1: Nghề Nhân sự, liệu có kiếm đủ tiền xây nhà ở Hà Nội? - https://goo.gl/aj4bC3
- Quyển 2: Mới chuyển sang vị trí nhân sự nên bắt đầu từ đâu? - http://goo.gl/4fPmX7
- Quyển 3: Nghề Tuyển Người (3T) - Ác mộng nghề tuyển dụng - https://goo.gl/LjEgby
- Quyển 4: CEO & Quản trị Nhân sự - Hệ thống QTNS cần có là gì? - https://goo.gl/qMe7oV
- Quyển 5: Tái tạo Nhân sư - Nâng cấp hệ thống quản trị hiệu suất tổ chức theo BSCvsKPI - https://bit.ly/3mClE1E
- Quyển 6: Tái tạo Nhân sư - Nâng cấp hệ thống tổng đãi ngộ (total reward) tổ chức theo mô hình lương 3P - https://bit.ly/q6-luong3p
- Quyển 7: Tái tạo Nhân sư - Kỹ thuật xây dựng BSCvsKPI cho CEO - https://bit.ly/q7-bscvskpi-4ceo

Trong 3 tháng này, nếu thu xếp được thời gian, tôi hi vọng chị sẽ đi các buổi offline của cộng đồng. Tham gia các buổi offline, chị sẽ gặp gỡ được các đồng nghiệp tương lai. Đi offline ngoài kết nối còn học hỏi. Hơn nữa, nếu có duyên thì biết đâu ta lại gặp cơ hội. Tôi đã mấy lần mời các bạn dự offline về cùng tôi phát triển công ty.

2. Sau khi đã có tổng quan thì tiếp tục nâng cao hợp với các khóa nghiệp vụ như:
+ Kỹ thuật xử lý tác nghiệp C&B (hướng dẫn làm thuế bảo hiểm...). Khóa này 10 buổi. Chi tiết: daotaonhansu.net/cnb
+ Kỹ thuật xử lý quan hệ lao động (để nắm luật). Khóa này 5 buổi. Chi tiết: daotaonhansu.net/luatlaodong

Tổng thời lượng 15 buổi thì cũng khá giống như khóa giải mã, chị bạn sẽ mất thêm khoảng 2 tháng học nữa. Nâng tổng số tháng học lên 5 tháng. Đến thời điểm này, tôi tin cơ hội đã mở ra với chị. Trừ khi chị cần một mức lương cao, còn nếu mức lương vừa phải kiểu nhập môn thì tôi nghĩ sẽ không khó để có việc.

Tuy nhiên, khi học hết 3 khóa này, tổng học phí chị phải bỏ ra đã khoảng 5 triệu mất rồi. Không biết chị bạn tôi có kinh phí học không nữa.

Như tôi viết ở đoạn trên, đang có việc, nâng cao năng lực thông qua đi học sẽ dễ dàng hơn vì ta đang có nguồn thu và cũng có thể đề xuất công ty cử đi học.

3. Khi có nền tảng và công việc rồi, theo tôi, chị nên tiếp tục hành trình trở thành HRM. Chị đã lớn, có kinh nghiệm trợ lý vì thế hướng tới vị trí HRM là khả thì và có thể sẽ nhanh. Các bước đi giống như trong bài: "Khi 28 tuổi, học gì để có thể hướng tới vị trí trưởng phòng Nhân sự?". Để làm HRM đúng nghĩa- cánh tay phải của CEO - thì cần gì?

Theo tôi, để làm HRM chúng ta cần có:
- 1. Quan điểm về nghề rõ ràng: Với tôi thì QTNS là làm tất cả để con người trong tổ chức đạt mục tiêu và từ đó tổ chức đạt mục tiêu. QTNS là các hoạt động xoay quanh vòng đời của nhân viên "Tuyển - Dạy - Dùng - Giữ - Thải".
- 2. Kiến thức về QTNS đủ rộng: Nói về cái này đúng là bao la bát ngát. Về cơ bản thì các kiến thức QTNS toàn xay quanh 5 chữ "Tuyển - Dạy - Dùng - Giữ - Thải". Tôi thấy dù thuật ngữ có hầm hố thế nào thì cũng không thoát ra được 5 chữ này. Do QTNS rộng nên theo tôi, chị nên nâng cấp theo công thức như sau:
+ Level 1: Lý thuyết trên quy trình. Nắm vững các quy trình QTNS. Chỉ cần đọc vanh vách các quy trình là quá ổn.
+ Level 2: Nắm các lý thuyết và kỹ thuật chuyên sâu. Từ các quy trình QTNS trên, khi đi vào thực tế nó sẽ bắt đầu cần cải tiến cho phù hợp với từng lĩnh vực và từ đó, lý thuyết chuyên sâu sẽ xuất hiện. Ví dụ như quy trình tuyển có phần phỏng vấn. Khi đi sâu vào phỏng vấn chúng ta sẽ có nhiều thứ chi tiết nhỏ như: Kỹ thuật giao tiếp, DISC, MBTI...
+ Level 3: Từ việc nắm vững quy trình, nắm vững lý thuyết chuyên sâu, chúng ta phát triển lên tầm hệ thống QTNS. Tức là chúng ta sẽ nhặt các lý thuyết chuyên sâu và quy trình rồi vẽ lên những bức tranh tổng thể với các góc nhìn khác nhau.
+ Level 4: Hiểu lý thuyết chiến lược nhân sự. Có bức tranh tổng thể Hệ thống Quản trị Nhân sự rồi thì việc tiếp theo đó chính là nâng tầm lý thuyết của mình lên để gắn với bức tranh lớn là chiến lược. Tầm level này là tầm nói chuyện toàn lý thuyết. Ai không nghe quen thì sẽ thấy giáo điều.
+ Level 5: Hiểu lý thuyết của tất cả các công việc khác. Bạn cần biết Marketing, Sale, Kỹ thuật, Code, SEO....
+ Level 6: Hiểu lý thuyết về Quản trị Doanh nghiệp. Tầm này thì kinh quá. Khi nào tôi phát triển công ty tôi (KC24.vn) thành tập đoàn, tôi sẽ tự nhận mình ở level này. Chứ giờ vẫn đang mon men học hỏi.

Để hướng tới vị trí trưởng phòng nhân sự nên tôi thấy cần ít nhất đạt được level 3 hoặc bước vào level 3 thì lúc này cái cảm giác thiếu kiến thức nó sẽ không lẩn khuất trong đầu.

- 3. Ngoài kiến thức, nên có kỹ năng về xây hệ thống Quản trị Nhân sự. Kỹ năng là kiến thức đã qua trải nghiệm thực hành. Như đã viết ở mục 2, để làm HRM thì cần có kiến thức level 3 và mang các kiến thức đó ứng dụng vào thực tế. Việc này quả thực không dễ. Vì đâu phải công ty nào cũng dễ dàng cho bạn thử nghiệm đâu. Cách tốt đó là vô các công ty bé rồi áp dụng. Triển khai được thì tiếp tục vô công ty lớn hơn. Có một cách khác, đó là tham gia những lớp học tôi đang chia sẻ. Những lớp này được tôi xây dựng theo dạng mô hình doanh nghiệp giả định. Học lý thuyết thì ít mà thực hành trên mô hình giả định là đa phần. Cuối khóa sẽ có sản phẩm gần thật để có thể mang về tinh chỉnh cho tổ chức.
- 4. Mang tư duy của CEO và tư duy làm việc chuyên nghiệp: Đây cũng là một điểm mấu chốt để chúng ta có bứt lên thành HRM không? Nếu bạn là quản lý nhưng chỉ mang tư duy của một nhân viên - người làm công, thì lúc này, chị bạn sẽ khó làm Quản lý thành công. Tốt nhất chúng ta nên có tư duy làm chủ. Chúng ta làm chủ bản thân và làm chủ công việc. Chúng ta đến là giúp cho tổ chức phát triển chứ không phải chỉ đến để hoàn thành công việc theo những gì được nhân trả (lương). Tôi đi tư vấn, nhiều khi làm Hệ thống QTNS còn là việc nắn lại tư duy. Cách để mang tư duy CEO là thử làm CEO.
- 5. Có công cụ (tool) về QTNS: Muốn hay không, đã làm HRM thì cần phải có sẵn các tài liệu về QTNS. Đừng chờ khi có bài toán mới làm tài liệu. Hãy làm tài liệu trước khi có bài toán. Chị sẽ thấy việc làm HRM sẽ nhẹ nhàng hơn hơn nhiều. Nếu không có thời gian, xin giới thiệu với chị về thư viện tài liệu QTNS chuyên sâu iCPO của tôi: www.tailieunhansu.net. Rất hi vọng iCPO sẽ được chị bạn và anh chị em ủng hộ.

Cuối cùng, hẳn với những gì viết ở trên, chị đã vẽ được cho mình cách thức để học rồi. Tuy nhiên, tôi vẫn muốn nhắc lại, nếu chị chưa biết học gì thì hãy đến gặp Cường trực tiếp ở các khóa học sau:
+ 1. Bscvskpi - Kỹ thuật xây dựng và triển khai: http://daotaonhansu.net/daotaonhansu.net/bscvskpi-ky-thuat-xay-dung-va-trien-khai/
+ 2. 3Ps - Kỹ thuật triển khai và xây dựng hệ thống lương: daotaonhansu.net/3ps-ky-thuat-trien-khai-va-xay-dung/
Hai khóa này sẽ cho học viên biết Cách tôi xây Hệ thống Quản trị Hiệu suất và Quản trị Nhân sự là thế nào. Tôi sẽ chỉ học viên theo từng bước một. Tôi làm thế nào, học viên sẽ thấy như vậy. Nó giống như chị đi tư vấn cùng tôi vậy. Đặc biệt do là lớp học nên tôi sẽ chia sẻ lý thuyết song song làm việc gì đó.

Tóm lại, hoàn thành được 6 khóa mà tôi giới thiệu là chị cứ yên tâm!

Trên đây là chút tâm tư của tôi dành cho chị bạn 46 tuổi. Nhưng những nội dung ở trên, tôi tin rằng nó cũng hợp với những ai không muốn đợi đến tuổi này mới bắt đầu. Nếu bạn có duyên với bài viết, hãy sắn tay lên và triển khai thôi. Xin tặng bạn thêm đôi dòng sưu tầm:

MUỐN LƯƠNG CAO NHƯ NGƯỜI GIỎI?
Ai mà chẳng muốn mức thu nhập tương xứng với tài năng. Nhưng rất nhiều người nhầm lẫn: lương cao không phải là phần thưởng – nó là chi phí doanh nghiệp phải trả cho người đủ sức “cân” ba áp lực sau đây:
🔹 1. Áp lực từ trách nhiệm không tên
Người giỏi không chỉ làm phần việc của mình – họ sở hữu kết quả cuối cùng. Họ không viện cớ “em làm đúng yêu cầu” mà dám nhận lỗi, sửa lỗi và tối ưu luôn quy trình. Lương càng cao, sai càng ít – vì bạn không còn được quyền “mắc sai dễ thương”.
🔹 2. Áp lực từ sự chủ động không chờ giao
Bạn không đợi sếp hỏi “có vấn đề gì không?”, bạn đã gửi giải pháp từ hôm qua. Người giỏi không đợi việc – họ săn tìm giá trị. Khi cả phòng còn lo KPI, họ đã tính ROI. Chủ động không phải “nhiệt tình”, đó là dấu hiệu của tư duy lãnh đạo – kể cả khi bạn chưa có chức danh.
🔹 3. Áp lực từ những lựa chọn không rõ đúng sai
Càng giỏi, càng phải dấn thân vào vùng xám – nơi không có công thức an toàn. Bạn cần đủ bản lĩnh để ra quyết định, chấp nhận rủi ro, và không đổ lỗi khi kết quả không như ý. Đó là cái giá cho sự trưởng thành – và cũng là lý do khiến bạn đáng giá hơn mặt bằng chung.
Nguồn: Thế giới bản tin

Nguyễn Hùng Cường (kinhcan24)
Tư vấn xây dựng hệ thống QTNS bài bản