Trong môi trường kinh doanh đầy biến động như hiện nay, nhân lực chất lượng cao chính là yếu tố quyết định sự khác biệt và lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc tuyển dụng lao động không còn đơn thuần là lấp đầy vị trí trống. Nếu không cẩn trọng, những quyết định sai lầm trong tuyển dụng có thể gây ra những tổn thất đáng kể, từ chi phí đào tạo lãng phí cho đến ảnh hưởng tiêu cực đến văn hóa nội bộ. Trong bài viết này, cùng Blognhansu điểm qua một số lưu ý khi tuyển dụng lao động nhé.
Tuyển dụng lao động là gì?
Hiện nay, theo Bộ luật Lao động 2019 và các văn bản hướng dẫn chưa có định nghĩa về tuyển dụng lao động là gì.
Ta có thể hiểu tuyển dụng lao động là một quá trình bổ sung người lao động vào các vị trí, chức danh còn thiếu hay nói cách khác, tuyển dụng lao động chính là tìm kiếm người có đủ năng lực, đủ kỹ năng và các phẩm chất để cá nhân thực hiện các công việc cần thiết phải thực hiện.
Người sử dụng lao động có thể tuyển dụng lao động thông qua cách nào?
Người sử dụng lao động có quyền tuyển dụng lao động theo nhu cầu thông qua các cách sau:
- Trực tiếp tuyển dụng.
- Thông qua tổ chức dịch vụ việc làm.
- Thông qua doanh nghiệp hoạt động cho thuê lại lao động.
06 lưu ý khi tuyển dụng lao động dành cho doanh nghiệp hiện nay
1. Độ tuổi của người lao động
Doanh nghiệp khi tuyển dụng cần lưu ý xem độ tuổi của người lao động đó có đảm bảo theo quy định của pháp luật không, có phù hợp với công việc mà người sử dụng lao động đang tuyển dụng hay không.
- Đối với nhóm người lao động có độ tuổi từ đủ 15 tuổi trở lên đến dưới 18 tuổi hoặc từ đủ 18 tuổi trở lên: Công việc được phép tuyển dụng trong trường hợp này là làm việc, tự do lựa chọn việc làm, nghề nghiệp, học nghề và nâng cao trình độ nghề nghiệp và không bị phân biệt đối xử.
- Đối với nhóm người lao động có độ tuổi từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi: Công việc được tuyển dụng là chỉ làm các công việc nhẹ theo Danh mục công việc được sử dụng người từ đủ 13 tuổi đến dưới 15 tuổi làm việc.
- Đối với nhóm người lao động có độ tuổi dưới 13 tuổi: Công việc chỉ được phép tuyển dụng chỉ làm công việc nhẹ theo danh mục công việc được sử dụng người dưới 13 tuổi.
(Theo Điều 143 Bộ luật Lao động 2019)
2. Không phân biệt giới tính, quê quán
Người lao động có quyền tự do lựa chọn việc làm, làm việc cho bất kỳ người sử dụng lao động nào và ở bất kỳ nơi nào mà pháp luật không cấm; không bị phân biệt đối xử, cưỡng bức lao động, quấy rối tình dục tại nơi làm việc.
Cùng với đó, khoản 1 Điều 8 Bộ luật Lao động 2019 cũng nghiêm cấm hành vi phân biệt đối xử trong lao động với những biểu hiện phân biệt, loại trừ hoặc ưu tiên dựa trên chủng tộc, màu da, nguồn gốc quốc gia hoặc nguồn gốc xã hội, dân tộc, giới tính, độ tuổi, tình trạng thai sản, tình trạng hôn nhân, tôn giáo, tín ngưỡng, chính kiến, khuyết tật, trách nhiệm gia đình hoặc tình trạng HIV….
(Theo Điều 5 Bộ luật Lao động 2019, Điều 10 Bộ luật Lao động 2019)
3. Một số ngành nghề ảnh hưởng xấu tới chức năng sinh sản và nuôi con
Người sử dụng lao động phải cung cấp đầy đủ thông tin về tính chất nguy hiểm, nguy cơ, yêu cầu của công việc để người lao động lựa chọn và phải bảo đảm điều kiện an toàn, vệ sinh lao động cho người lao động theo quy định khi sử dụng họ làm công việc. Các công việc này được quy định rõ ràng tại Phụ lục được ban hành kèm theo Thông tư 10/2020/TT-BLĐTBXH.
4. Chỉ tuyển lao động nước ngoài cho một số vị trí
Doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, cá nhân, nhà thầu trong nước chỉ được tuyển lao động là người nước ngoài vào làm công việc quản lý, giám đốc điều hành, chuyên gia và lao động kỹ thuật mà lao động Việt Nam chưa đáp ứng được theo nhu cầu sản xuất, kinh doanh.
Điều này đồng nghĩa với việc, không phải công việc nào doanh nghiệp cũng có thể tuyển dụng lao động nước ngoài.
Đặc biệt, khi tuyển dụng lao động nước ngoài vào làm việc trên lãnh thổ Việt Nam, doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức phải giải trình nhu cầu sử dụng lao động và được sự chấp thuận bằng văn bản của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
(Theo Điều 152 Bộ luật Lao động 2019)
5. Không thu tiền người lao động tham gia ứng tuyển
Theo quy định tại khoản 1 Điều 11 Bộ luật Lao động 2019, doanh nghiệp không được yêu cầu ứng viên trả phí tuyển dụng.
6. Cung cấp thông tin
Trong quá trình tuyển dụng, người sử dụng lao động cần nêu các thông tin về: nghề, công việc, trình độ chuyên môn, địa điểm làm việc, điều kiện làm việc, thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi, số lượng lao động cần tuyển, loại hợp đồng lao động dự kiến giao kết với người lao động, mức lương dự kiến, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, các vấn đề về an toàn lao động, vệ sinh lao động, quy định về bảo vệ bí mật kinh doanh, bị mật công nghệ của người sử dụng lao động và các vấn đề khác có liên quan trực tiếp đến việc giao kết hợp đồng lao động mà người lao động yêu cầu theo quy định của pháp luật lao động.
Ngoài ra người sử dụng lao động cũng cần yêu cầu người lao động cung cấp các thông tin cá nhân chi tiết như: họ tên, tuổi, giới tính, nơi cư trú, trình độ học vấn, trình độ kỹ năng nghề, tình trạng sức khỏe và các vấn đề khác có liên quan trực tiếp đến việc giao kết hợp đồng lao động và người sử dụng lao động yêu cầu.
(Theo khoản 1 Điều 16 Bộ luật Lao động 2019)
Lời kết
Tóm lại, việc tuyển dụng lao động không chỉ là một quy trình hành chính mà còn là một chiến lược đầu tư dài hạn vào tương lai của doanh nghiệp. Nắm vững và áp dụng hiệu quả 6 lưu ý quan trọng đã được đề cập sẽ giúp doanh nghiệp không chỉ thu hút được những ứng viên phù hợp mà còn xây dựng được một đội ngũ nhân sự vững mạnh, sẵn sàng đối mặt với mọi thách thức và đưa doanh nghiệp phát triển bền vững.
