Dịch “cô vy” nên nhà nước đã tiến hành cách ly xã hội toàn quốc đến ngày 15/4. Do đó tôi lạc quan tin rằng mọi việc sẽ ổn trở lại vào cuối tháng 4 hoặc giữa tháng 5. Thời điểm này có thể nói là thời điểm “đáy của hình sin” trong quá trình phát triển doanh nghiệp. Hẳn đã có nhiều doanh nghiệp “ngủ đông”. Mặc dù vậy, vẫn có doanh nghiệp vẫn đang tận dụng khoảng thời gian nhiều người online thế này để khởi động đà chờ hết dịch sẽ tiếp tục vươn mình. Công ty tôi thuộc nhóm sau. Chúng tôi đã bắt đầu tách ra và làm việc online từ thời điểm giữa tháng 3. Sau 1 tuần đầu chuệch choạc thì giờ mọi thứ dường như đã vào guồng. Tôi đang thúc anh em tăng cường truyền thông hơn nữa. Nói hơi xấu miệng, tôi vui vì có “cô vy” làm cho đối thủ của tôi “ngủ đông”.

Để làm được điều này, có lẽ do tôi có được một Bức tranh về Doanh nghiệp tổng thể ổn với 6 vòng tròn văn hóa. Trong bức tranh đấy, tôi có hệ thống Quản trị nói chung theo nguyên tắc và hệ thống Quản trị Nhân sự nói riêng bài bản. Anh chị có muốn Hệ thống Quản trị của công ty mình trở lên bài bản? Nhân lúc “đáy” hoặc “ngủ đông”, chúng ta còn chờ gì nữa không bắt đầu xây dựng Hệ thống Quản trị DN bài bản?

1. Để bài bản, đầu tiên, doanh nghiệp cần phải có tính cách lõi (core competencies). Hay một cách gọi khác là năng lực lõi. Liệu anh chị có thể đưa ra 3 – 5 tính từ miêu tả tổ chức? Và trong số đó, có bao nhiêu tính từ gần đúng với tính cách của anh chị - CEO/ chủ doanh nghiệp? Công ty chúng tôi có 3 tính cách nổi bật: Tự chủ - Nhiệt tình – Trắc ẩn.
- Tự chủ: Không để người khác sai bảo trong nhiệm vụ của mình; Tự nghĩ ra việc
- Nhiệt tình: Hỏi han, giúp đỡ người khác khi có thể
- Trắc ẩn: Thấy mủi lòng, thương người hoặc đồng cảm khi thấy tình huống cảm động
Thực ra tôi kỳ vọng tổ chức của tôi có 7 tính cách. Nhưng như thế nhiều quá và anh em sẽ không làm theo được. Vì thế tôi chọn 3 tính cách này. Đây chính là lõi – vòng tròn số 1 – trong bức tranh của tôi.

2. Tiếp theo, tổ chức cần có các triết lý hoạt động, hệ tư tưởng. Những triết lý này sẽ bao phủ lấy tính cách để điều chỉnh và định hướng các hành vi cũng như hệ thống Quản trị. Đây là những điều không được phép thay đổi hay làm ngược lại. Những gì tổ chức tin tưởng và sống chết để theo thì đó là triết lý của tổ chức. Ví dụ với chúng tôi đó là:
- Tôi không làm cho người khác điều tôi không muốn họ làm cho tôi
- Tôi chủ động làm việc
- Tôi ăn 1 quả trả 1 cục vàng
- Tôi theo nguyên tắc Win - win
- Tôi tin Nhân quả ở hiện tại
- Tôi luôn Đền đáp tiếp nối
Lưu ý: Những triết lý này cần phải hợp với tính cách của tổ chức. Nếu nó không hợp thì tức là tính cách hoặc triết lý của tổ chức không chuẩn (với CEO/ founder). Vòng tròn thứ 2 của tôi để doanh nghiệp bài bản là đây.

3. Phủ lấy triết lý là vòng tròn thứ 3 cần xây: Hoài bão, tầm nhìn, sứ mệnh, giá trị cạnh tranh lõi (điều tổ chức làm tốt nhất). Điều này tôi tin ai cũng biết. Nhưng chưa chắc anh chị với vai của CEO đã nói ra một cách “bon mồm”. Chúng ta chưa “bon bon” thì anh em còn chưa thông. Mục 3 này, rất nhiều người rồi. Tôi sẽ không nói thêm mà chỉ lấy ví dụ từ tổ chức của tôi. Công ty tôi sinh ra là để thúc đẩy cộng đồng nói chung và nghề quản trị nhân sự nói riêng phát triển thông qua các hoạt động quản trị tri thức (luân chuyển tri thức) cho cộng đồng. Đây là lý do tôi tìm các đồng đội để mở tổ chức và cũng là lý do tôi viết bài này.

3 vòng tròn (((1)2)3) tạo thành 1 khối cầu và nó giống như hạt giống. Hạt giống này chính là Giá trị cốt lõi – cần được giữ gìn, truyền thông không ngơi nghỉ. Trong tình huống thực tế như đợt dịch vừa rồi. Tôi thấy nhiều doanh nghiệp không có triết lý rõ ràng nên cách hành xử của họ không nhất quán. Đơn cử: Khi kinh doanh có lãi, phần lợi nhuận chủ doanh nghiệp thu về. Khi khủng thoảng thua lỗ, họ lại chia lỗ cho nhân viên như giảm lương, nợ lương nhân viên. Điều đặc biệt hơn, họ lại muốn nhân viên biết ơn mình. Tôi gọi các doanh nghiệp ấy không có triết lý win win. Đáng ra thời điểm này, những cái gì là lõi sẽ phát sáng và dẫn dắt toàn bộ tổ chức.

4. Bao bọc khối cầu là chiến lược, quan điểm quản trị và phong cách lãnh đạo. Hay chính xác hơn, khối cầu sẽ tạo ra những điều đó. Chiến lược được sinh ra để phục vụ cho sứ mệnh. Công ty của anh chị có chiến lược chưa ? Quan điểm quản trị của anh chị là gì, Phong cách lãnh đạo thời điểm này ra sao ? Những câu hỏi thật đơn giản nhưng không phải CEO hay chủ doanh nghiệp nào cũng có thể trả lời một cách rành mạch bằng ngôn từ. Dù những thứ ấy trong đầu họ hết.

5. Từ vòng tròn (4), lúc này Hệ thống Quản trị Doanh nghiệp (http://tailieugiamdoc.com) được hình thành để phục vụ cho chiến lược, quan điểm và phong cách lãnh đạo. Hệ thống QT bài bản khi phần nhân bên trong hay phần « kiến trúc thượng tầng » rõ ràng và chuẩn. Trước khi xây hệ thống hãy tạo cho tổ chức mình « hạt giống » hay « bộ gen ». Nhớ là phải gieo trồng, chăm bón (truyền thông) « hạt giống » hàng ngày.

Tôi sẽ chia sẻ kỹ hơn về vòng tròn thứ (5) ở bài sau.

Nguyễn Hùng Cường | kinhcan24
HRM consultant/ HRM blogger at blognhansu.net.vn