Mới đây, tôi có đọc được mấy bài báo về ESOP của Thế giới di động nên cất công tìm hiểu chút. Thân mời cả nhà cùng đọc.
ESOP là viết tắt của cụm từ tiếng Anh "Employee Stock Ownership Plan" với ý nghĩa phát hành cổ phiếu thưởng cho người lao động. Đây là cách phổ biến được nhiều công ty áp dụng, trong đó có Công ty cổ phần đầu tư Thế Giới Di Động (MWG) nhằm khuyến khích và khen thưởng nhân viên.
I. Chính sách ESOP của Thế Giới Di Động (Trích trong nghị quyết đại hội cổ đông MWG 2024)
ĐIỀU 5. Thông qua phương án phát hành cổ phiếu cho Ban điều hành và Cán bộ quản lý chủ chốt của Công Ty Cổ Phần Đầu Tư Thế Giới Di Động và các Công ty con dựa vào kết quả kinh doanh năm 2024 (ESOP 2024).
5.1 Đại hội đồng cổ đông thông qua phương án phát hành cổ phiếu cho Ban điều hành và Cán bộ quản lý chủ chốt của Công Ty Cổ Phần Đầu Tư Thế Giới Di Động và các Công ty con dựa vào kết quả kinh doanh năm 2024 (ESOP 2024) như sau:
5.1.1 Nguyên tắc phát hành:
a) Tỷ lệ phát hành tối đa là 2% trên tổng số cổ phiếu đang lưu hành tại thời điểm phát hành, được tính theo công thức dưới đây
| % hoàn thành kế hoạch LNST 2024 |
% ESOP (không quá 2% trong mọi trường hợp) |
| < 110% | 0% |
| > 110% | Bắt đầu với mức 1% nếu đạt 110% kế hoạch, Cứ 1% LNST vượt mức 110% kế hoạch thì tỷ lệ phát hành ESOP được cộng thêm 0,05% |
Ví dụ:
- Nếu tỷ lệ hoàn thành kế hoạch LNST năm 2024 là 109%<110% Thì tỷ lệ phát hành ESOP = 0%
- Nếu tỷ lệ hoàn thành kế hoạch LNST năm 2024 là 120% Thì tỷ lệ phát hành ESOP = 1% + 10*0,05% = 1,5%
- Nếu tỷ lệ hoàn thành kế hoạch LNST năm 2024 là 140% Thì tỷ lệ phát hành ESOP = 1% + 30*0,05% = 2,5% >2%
-->Tỷ lệ phát hành ESOP tối đa là 2%
b) Điều chỉnh giảm còn 80% của tỷ lệ phát hành ESOP nêu trên nếu diễn biến trung bình giá cổ phiếu MWG năm 2024 so với 2023 không đạt hiệu suất tốt hơn tối thiểu 10% so với diễn biến trung bình của chỉ số VN-Index năm 2024 so với 2023.
Trong đó:
* Diễn biến trung bình của giá cổ phiếu MWG năm 2024 so với năm 2023 được tính bằng trung bình giá đóng cửa của cổ phiếu MWG của tất cả các phiên giao dịch trong năm 2024 so với trung bình giá đóng cửa của tất cả các phiên giao dịch trong năm 2023.
* Diễn biến trung bình của chỉ số VN-Index của năm 2024 so với năm 2023 được tính bằng trung bình giá trị đóng cửa của chỉ số VN-Index tất cả các phiên giao dịch trong năm 2024 so với trung bình giá trị đóng cửa của chỉ số VN-Index tất cả các phiên giao dịch trong năm 2023.
5.1.2 Số lượng phát hành:
Số cổ phiếu ESOP = Tỷ lệ phát hành ESOP x Tổng số cổ phiếu đang lưu hành của Công ty tại thời điểm phát hành. Số lượng cổ phiếu ESOP phát hành không vượt quá 29.250.000 cổ phiếu (số lượng cổ phiếu này được ước tính dựa trên số lượng cổ phiếu đang lưu hành tại thời điểm hiện tại.)
5.1.3 Mệnh giá cổ phiếu phát hành : 10.000 ( mười ngàn đồng)
5.1.4 Giá bán cổ phiếu ESOP: giá 10.000 (mười ngàn) đồng/cổ phiếu
5.1.5 Đối tượng được mua cổ phiếu: theo quyết định của Hội Đồng Quản trị, là các cán bộ quản lý chủ chốt hoàn thành xuất sắc các chỉ số đo lường hiệu quả (KPIs) được giao và có đóng góp quan trọng giúp Công ty hoàn thành vượt mức kế hoạch kinh doanh trong năm 2024.
5.1.6 Loại cổ phiếu phát hành: cổ phiếu phổ thông hạn chế chuyển nhượng
5.1.7 Thời điểm phát hành: trong năm 2025
5.1.8 Các quy định khác:
a. Cổ phiếu phát hành sẽ bị hạn chế chuyển nhượng trong vòng 2 năm kể từ ngày phát hành, sau mỗi năm sẽ có 50% số cổ phiếu đã mua được tự do chuyển nhượng, cụ thể hết năm thứ nhất sẽ có 50% số cổ phiếu đã mua được tự do chuyển nhượng, hết năm thứ hai sẽ có 100% số cổ phiếu đã mua được tự do chuyển nhượng.
b. Trong trường hợp nhân viên kết thúc hợp đồng lao động vì bất kỳ lý do gì hoặc Hội đồng quản trị quyết định thu hồi cổ phiếu ESOP do nhân viên vi phạm các quy định của Công ty, Công ty sẽ mua lại số lượng cổ phiếu vẫn còn bị hạn chế chuyển nhượng của nhân viên đó với mức giá bằng với giá mua của nhân viên để làm cổ phiếu quỹ.
C. Việc mua lại cổ phiếu này sẽ được Công ty thực hiện trừ khi Hội đồng quản trị có quyết định không mua lại một phần hay toàn bộ cổ phiếu còn bị hạn chế chuyển nhượng đối với nhân viên cụ thể nào đó.
d. Trường hợp nhân viên qua đời trong thời gian hợp đồng lao động có hiệu lực, toàn bộ số cổ phiếu vẫn còn bị hạn chế chuyển nhượng sẽ không bị thu hồi, được giải tỏa toàn bộ và người thừa kế hợp pháp của nhân viên sẽ được hưởng thừa kế theo quy định của pháp luật.
5.2 Ủy quyền cho Hội đồng Quản trị:
5.2.1 Toàn quyền xác định đối tượng phát hành cụ thể;
5.2.2 Quyết định số lượng cổ phiếu phát hành thực tế dựa trên số lượng cổ phiếu lưu hành tại thời điểm phát hành, Hội đồng Quản trị đồng thời phải đảm bảo tỷ lệ cổ phiếu ESOP theo quy định tại Điều này;
5.2.3 Quyết định phương án phát hành chi tiết, chỉnh sửa phương án phát hành và lựa chọn thời điểm cụ thể để thực hiện các công việc có liên quan theo đúng quy định của pháp luật để hoàn thành công việc;
5.2.4 Thực hiện các thủ tục cần thiết khác để triển khai, lưu ký và niêm yết và hoàn tất phương án phát hành theo quy định của pháp luật.
ĐIỀU 6. Thông qua việc giảm vốn điều lệ do công ty mua lại cổ phiếu của người lao động đã nghỉ việc.
Theo khoản 6 Điều 36 Luật chứng khoán, Đại hội đồng cổ đông thông qua:
6.1 Thực hiện thủ tục giảm vốn điều lệ do mua lại cổ phiếu của người lao động làm cổ phiếu quỹ:
• Tổng số lượng cổ phiếu quỹ đã được mua lại tính đến thời điểm hiện tại (ngày của Tờ Trình) là: 1.132.539 cổ phiếu.
• Tổng số lượng cổ phiếu hiện tại: 1.463.376.716 (tương đương vốn điều lệ hiện tại là 14.633.767.160.000 đồng)
Sau khi loại trừ cổ phiếu quỹ, công ty thực hiện thủ tục điều chỉnh giảm vốn điều lệ ghi nhận trên giấy Chứng nhận Đăng ký doanh nghiệp từ 14.633.767.160.000 đồng xuống còn 14.622.441.770.000 đồng.
6.2 Ủy quyền cho Hội đồng quản trị và/hoặc Tổng Giám đốc kiêm đại diện theo pháp luật thực hiện các thủ tục giảm vốn và điều chỉnh giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh với cơ quan nhà nước.
Link download chính sách cũng là nghị quyết đại hội cổ đông của MWG 2024: Vui lòng click tại đây!
II. Thực tế triển khai ESOP của Thế giới di động:
1. "Cắt thưởng" ESOP nếu lãi sau thuế năm 2021 không tăng 10%
Trong giai đoạn bị ảnh hưởng bởi COVID-19, "đàm phán giảm giá thuê mặt bằng" là phương pháp giúp đảm bảo dòng tiền kinh doanh được MWG liệt kê đầu tiên.
Bên cạnh đó, để bảo vệ việc làm cho tất cả nhân viên, MWG cho biết toàn bộ nhân sự từ cấp giám đốc trở lên tự nguyện làm việc mà không nhận thù lao (báo cáo tình hình kinh doanh nửa đầu năm 2021).
Vậy các nhân sự cấp cao này lấy gì để sống, động lực đâu để làm? Câu trả lời chính là ESOP (cổ phiếu thưởng cho người lao động).
"Nó lớn đến mức nhiều khi các bạn không tưởng tượng nổi. Giám đốc bán hàng lãnh chỉ có 100 triệu/tháng thôi nhưng cuối năm có thể ESOP của ổng lên đến chục tỉ, 15 tỉ, 20 tỉ", ông Nguyễn Đức Tài - chủ tịch HĐQT MWG - nói tại một buổi chia sẻ vào năm 2019.
Tại đại hội cổ đông 2021, MWG đã lên kế hoạch phát hành ESOP (tỉ lệ 3%, không quá 21,5 triệu cổ phiếu), giá dự kiến vẫn là 10.000 đồng/cổ phiếu, bị hạn chế chuyển nhượng trong tối đa 4 năm. Như vậy, với mỗi cổ phiếu được nhận, nhân sự của MWG sẽ lãi hơn 115.000 đồng so với thị giá hiện tại.
Tuy nhiên, áp lực đặt ra là nếu lãi ròng sau thuế năm 2021 tăng trưởng dưới 10% so với trước (tương đương lãi dưới 4.312 tỉ đồng) thì ESOP không được phát hành.
BÔNG MAI | Tuổi trẻ 06/10/2021
2. Thế Giới Di Động liên tục thu hồi ESOP
Mới đây (quý 4 2024), MWG đã thông báo sẽ mua lại 431.179 cổ phiếu quỹ nhằm thu hồi lượng đã phát hành theo chương trình lựa chọn cho người lao động (ESOP) của những nhân viên đã nghỉ việc.
Số cổ phiếu trên sẽ được MWG mua lại bằng nguồn vốn tự có, với giá mua được quy định trong quy chế phát hành ESOP.
Giao dịch dự kiến được thực hiện bằng phương thức chuyển quyền thông qua Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC), Chứng khoán TP.HCM sẽ là công ty làm đại lý thực hiện.
Việc thu hồi ESOP của nhân viên nghỉ việc được Thế Giới Di Động tiến hành nhiều lần trong năm nay. Gần đây nhất, đợt thu hồi diễn ra vào tháng 5 năm nay, khi đó MWG mua lại 328.789 cổ phiếu.
Còn đợt thu hồi diễn ra vào tháng 2 năm nay, MWG mua lại 154.211 cổ phiếu ESOP. Năm ngoái, doanh nghiệp này cũng tiến hành đến 3 đợt thu hồi ESOP.
Việc thu hồi ESOP của nhân viên nghỉ việc diễn ra trong bối cảnh Thế Giới Di Động đang thúc đẩy tái cơ cấu hệ thống các cửa hàng theo hướng tinh gọn và hiệu quả hơn.
BÌNH KHÁNH | Tuổi trẻ 11/12/2024
Lời bình:
- Thuật ngữ "phát hành" tức là cho phép người khác góp thêm vốn vào công ty.
- "Công ty mua lại cổ phần": Dùng tiền lãi của công ty trả lại vốn góp cho người góp vốn từ đó làm giảm vốn điều lệ của công ty.
Nguyễn Hùng Cường (kinhcan24)
Tư vấn xây dựng hệ thống QTNS bài bản
