Bạn có bao giờ tự hỏi, làm thế nào các doanh nghiệp lớn luôn có đủ nhân tài cho những vị trí quan trọng, hay làm cách nào họ đối phó với những biến động về nhân sự một cách linh hoạt? Bí quyết nằm ở một trong những hoạt động nền tảng của quản trị nhân sự: hoạch định nguồn nhân lực. Vậy thì hoạch định nguồn nhân lực là gì và doanh nghiệp cần thực hiện những bước nào để xây dựng một kế hoạch nhân sự vững chắc? Cùng Blognhansu tìm hiểu trong bài viết nhé.
Hoạch định nguồn nhân lực là gì?
Nguồn nhân lực là tổng thể các yếu tố về con người có khả năng tham gia vào quá trình lao động, sản xuất, tạo ra của cải vật chất và tinh thần cho xã hội.
Một nguồn nhân lực chất lượng đóng vai trò quan trọng trong sự thành công của doanh nghiệp. Góp phần giúp tổ chức hoàn thành nhiệm vụ, mục tiêu chiến lược đồng thời tạo ra lợi thế cạnh tranh và phát triển bền vững. Bằng cách tập trung vào nguồn nhân lực, tổ chức có thể tạo ra môi trường làm việc tích cực và phát triển tiềm năng của các cá nhân, từ đó, thúc đẩy sự thành công và tăng trưởng của tổ chức.
“Hoạch định nguồn nhân lực (Human Resource Planning – HRP) là quá trình xác định, dự đoán và đáp ứng nhu cầu nhân lực một cách hiệu quả trong sự phát triển bền vững của tổ chức. Đây là quá trình chi tiết hóa các yêu cầu công việc, đánh giá và ước tính nguồn nhân lực cần thiết nhằm đảm bảo tổ chức có đủ số lượng và chất lượng nhân sự để hoàn thành mục tiêu của tổ chức."
Vai trò hoạch định nguồn nhân lực
1. Đảm bảo đủ số lượng và chất lượng nhân sự
Hoạch định nguồn nhân lực giúp doanh nghiệp dự báo nhu cầu về nhân sự trong tương lai, từ đó chủ động tuyển dụng, đào tạo hoặc điều chuyển nội bộ để đảm bảo luôn có đủ nhân viên với kỹ năng, kinh nghiệm phù hợp cho từng vị trí. Việc này giúp tránh được tình trạng thiếu hụt nhân sự gây đình trệ hoạt động, hoặc thừa thãi nhân sự dẫn đến lãng phí chi phí.
2. Hỗ trợ đạt được mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp
Nguồn nhân lực là yếu tố then chốt để thực hiện mọi mục tiêu kinh doanh. Hoạch định nguồn nhân lực giúp doanh nghiệp căn chỉnh chiến lược nhân sự với chiến lược tổng thể. Khi có kế hoạch rõ ràng về nhân sự, doanh nghiệp có thể đảm bảo rằng đội ngũ nhân viên đang làm việc vì những mục tiêu chung, có đủ năng lực để đưa công ty tiến lên phía trước.
3. Tối ưu hóa hiệu suất và năng suất lao động
Khi nhân sự được bố trí đúng người, đúng việc, và được đào tạo, phát triển liên tục, họ sẽ phát huy tối đa năng lực của mình. Hoạch định nguồn nhân lực giúp xác định những khoảng trống về kỹ năng, từ đó xây dựng các chương trình đào tạo phù hợp, nâng cao năng suất tổng thể của tổ chức.
4. Giảm thiểu chi phí và rủi ro liên quan đến nhân sự
Việc hoạch định tốt giúp doanh nghiệp tránh được các chi phí phát sinh do tuyển dụng vội vàng, sa thải không đúng quy trình, hoặc phải trả lương cho những nhân sự dư thừa. Nó cũng giúp giảm thiểu rủi ro từ việc thiếu hụt nhân tài chủ chốt, giúp doanh nghiệp ổn định và hoạt động liên tục.
5. Nâng cao sự hài lòng và gắn kết của nhân viên
Hoạch định nguồn nhân lực không chỉ tập trung vào số lượng mà còn vào chất lượng và sự phát triển của nhân viên. Khi nhân viên được nhìn thấy lộ trình thăng tiến, được đào tạo để nâng cao năng lực và cảm thấy được đầu tư, họ sẽ hài lòng, gắn bó hơn với tổ chức, từ đó giảm tỷ lệ nghỉ việc.
Quy trình 5 bước hoạch định nguồn nhân lực
Trong quá trình hoạch định nguồn nhân lực, các doanh nghiệp cần thực hiện một quy trình rõ ràng, có kế hoạch để đảm bảo việc phân bổ, tuyển dụng và phát triển nguồn nhân lực hiệu quả.
Bước 1: Đánh giá và dự báo nguồn nhân lực
Doanh nghiệp cần xác định đúng và đầy đủ nhu cầu nguồn lực dựa trên các tiêu chí như số lượng, chất lượng và thời gian cần thiết để đáp ứng mục tiêu phát triển của tổ chức. Đồng thời, các nhà quản trị cũng phải phân tích và nghiên cứu thị trường lao động để dự đoán xu hướng và các thay đổi trong tương lai.
Bước 2: Phân tích thực trạng nguồn lực trong doanh nghiệp
Phân tích bao gồm việc xác định số lượng nhân sự, đánh giá kỹ năng, năng lực và hiệu suất hiện tại của nhân viên. Từ đó, nhà lãnh đạo có cái nhìn tổng quan về cơ cấu và hoạt động nhân sự đang diễn ra trong tổ chức.
Bên cạnh đó, phân tích thực trạng nguồn nhân lực còn cung cấp những thông tin quan trọng để xác định điểm mạnh và điểm yếu của nguồn lực sẵn có, dự phòng cho các kế hoạch tiếp theo.
Bước 3: Ra quyết định phân bổ nhân sự
Dựa trên thông tin từ 2 bước trên, doanh nghiệp sẽ quyết định việc tuyển dụng, giữ lại hoặc tái cấu trúc nguồn nhân lực (tuyển thêm, sa thải, đào tạo). Quyết định này có thể liên quan đến việc chuyển đổi, đào tạo hoặc thúc đẩy sự phát triển của nhân viên đang có.
Bước 4: Định hình chiến lược hoạch định nguồn nhân sự
Tổ chức cần vạch rõ và định hình chiến lược hoạch định nguồn nhân lực, như xác định các mục tiêu, phương pháp và biện pháp để đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực. Chiến lược này có thể bao gồm kế hoạch tuyển dụng, đào tạo, phát triển và quản lý hiệu suất nhân viên trong doanh nghiệp.
Bước 5: Đánh giá và điều chỉnh định kỳ
Doanh nghiệp cần thực hiện việc đánh giá và điều chỉnh chiến lược hoạch định nguồn nhân lực định kỳ để đảm bảo nó vẫn phù hợp với mục tiêu và yêu cầu thay đổi của tổ chức. Đồng thời qua quá trình này, doanh nghiệp có thể rút ra những bài học và cải thiện hoạch định nguồn nhân lực.
Lời kết
Có thể thấy rằng hoạch định nguồn nhân lực là nền tảng vững chắc cho mọi hoạt động quản trị nhân sự và sự thành công chung của doanh nghiệp. Trong một thế giới kinh doanh luôn thay đổi, việc chủ động dự báo, chuẩn bị và phát triển nguồn nhân lực là yếu tố quyết định sự linh hoạt và khả năng phục hồi của tổ chức. Các nhà lãnh đạo và quản lý cần nhận thức rõ tầm quan trọng này để xây dựng những chiến lược nhân sự hiệu quả, đưa doanh nghiệp vươn tới những mục tiêu cao hơn.
