TỪ LỚP HỌC ĐẾN TƯƠNG LAI: KPI VÀ KRI ĐỊNH HÌNH NỀN CÔNG VỤ VIỆT NAM

Năm 2023, tôi nhận được một lời mời đặc biệt: đào tạo về xây dựng KPI cho các đơn vị thuộc một bộ và hỗ trợ một trường cao đẳng ở một tỉnh thiết lập hệ thống KPI. Nghe thì hoành tráng, nhưng không khí trong phòng họp lúc đó lại đầy hoài nghi. "KPI? Làm sao áp dụng được cho cơ quan nhà nước? Doanh thu, sản xuất thì dễ đo, chứ khối hỗ trợ, backoffice hay công việc hành chính thì lấy gì mà đong đếm?" – câu hỏi này không chỉ xuất hiện trong các cơ quan nhà nước mà ngay cả ở những doanh nghiệp tư nhân,“KPI? KRI? Làm sao đo được công việc hành chính? Doanh thu, sản xuất thì dễ, chứ công việc hỗ trợ, backoffice hay cơ quan nhà nước thì lấy gì mà lượng hóa?”

Nhưng hôm nay, khi nhìn vào Dự thảo Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) được thảo luận tại Quốc hội ngày 7/5/2025, tôi thấy những điểm sáng mới: một tương lai nơi KPI và KRI không chỉ là công cụ, mà là động lực để đạt được chiến lược lớn, hoàn thành công việc hàng ngày, và xây dựng một nền công vụ minh bạch, hiện đại.

Hành trình từ hoài nghi đến "kỳ tích"

Trong những lớp cao học về Quản trị doanh nghiệp năm 2023, tôi đối mặt với các học viên – những công chức, viên chức từ thanh tra, kiểm lâm, công chính, và nhiều lĩnh vực khác. Họ thắc mắc: “Cô ơi, làm sao đo được việc đi tuần rừng? Làm sao định lượng chất lượng báo cáo hành chính?” Tôi giải thích: KPI (Key Performance Indicators) giúp chúng ta theo đuổi những mục tiêu chiến lược, những tầm nhìn lớn của tổ chức. Còn KRI (Key Result Indicators) là cách để đảm bảo chúng ta hoàn thành tốt công việc hàng ngày, theo đúng mô tả công việc và tiêu chuẩn đặt ra.

Trong bài tập nhóm, tôi yêu cầu họ áp dụng KPI và KRI vào chính công việc của mình. Kết quả thật sự khiến tôi kinh ngạc. Một nhóm từ sở nội vụ xây dựng KPI để đo lường tỷ lệ hồ sơ hành chính xử lý đúng hạn, góp phần vào mục tiêu chiến lược nâng cao sự hài lòng của người dân. Họ cũng tạo KRI để đánh giá số lượng hồ sơ mỗi cán bộ hoàn thành theo tiêu chuẩn quy định. Một nhóm kiểm lâm khác thiết kế KPI để theo dõi diện tích rừng bảo vệ an toàn, phục vụ chiến lược bảo tồn tài nguyên, và KRI để đo lường số buổi tuần tra hoàn thành đúng quy trình. Những con người từng nghĩ KPI và KRI là “chuyện không tưởng” đã chứng minh: Mọi công việc đều có thể lượng hóa, nếu chúng ta tư duy đúng.

Dự thảo luật 2025: Ngọn cờ tiên phong

Dự thảo Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi), được thảo luận tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, là một bước tiến lịch sử. Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh rằng dự thảo sẽ áp dụng KPI để đánh giá công chức, dựa trên các tiêu chí định lượng rõ ràng, được hỗ trợ bởi công nghệ thông tin. Điều này không chỉ giúp lượng hóa kết quả công việc mà còn đảm bảo công chức đóng góp vào các mục tiêu chiến lược của cơ quan và đất nước. Đồng thời, KRI sẽ được sử dụng để đánh giá việc hoàn thành các nhiệm vụ cụ thể theo mô tả công việc, từ xử lý hồ sơ hành chính đến tuần tra rừng hay soạn thảo báo cáo.

Dự thảo đề xuất 4 mức đánh giá: hoàn thành xuất sắc, hoàn thành tốt, hoàn thành, và không hoàn thành nhiệm vụ. Công chức không đạt yêu cầu trong 2 năm liên tiếp sẽ đối mặt với việc chấm dứt hợp đồng – một bước đi mạnh mẽ để xóa bỏ tư duy “biên chế suốt đời”. Hơn nữa, cơ chế hợp đồng linh hoạt, học hỏi từ các nền công vụ tiên tiến, sẽ cho phép tuyển dụng chuyên gia và nhân sự theo dự án, thúc đẩy sự cạnh tranh và hiệu quả.

KPI và KRI: Chìa khóa cho chiến lược và trách nhiệm

KPI và KRI không chỉ là những con số. Chúng là cầu nối giữa tầm nhìn lớn và công việc hàng ngày:

• KPI: Là ngọn hải đăng dẫn đường, giúp cơ quan nhà nước đạt được các mục tiêu chiến lược, như nâng cao chất lượng dịch vụ công, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, hay cải thiện sự hài lòng của người dân. Ví dụ, một KPI có thể là “tăng tỷ lệ hài lòng của người dân với dịch vụ hành chính lên 90% trong 2 năm”.

• KRI: Là nền tảng vững chắc, đảm bảo mỗi công chức hoàn thành tốt công việc theo mô tả công việc và tiêu chuẩn. Chẳng hạn, một KRI có thể là “xử lý 95% hồ sơ hành chính đúng hạn mỗi tháng” hoặc “hoàn thành 100% buổi tuần tra rừng theo quy trình”.

Cùng nhau, KPI và KRI tạo nên một hệ thống đánh giá toàn diện, nơi mỗi cá nhân vừa đóng góp vào bức tranh lớn, vừa chịu trách nhiệm cho từng nhiệm vụ cụ thể.

Lợi ích cho tất cả: Từ cá nhân đến xã hội

Dù dự thảo vẫn đang trong giai đoạn thảo luận, và việc lượng hóa công việc còn nhiều thách thức, tôi tin rằng KPI và KRI là tương lai tất yếu. Vì sao?

• Cho tổ chức: KPI định hướng nguồn lực để đạt được chiến lược, trong khi KRI đảm bảo mọi công việc đều được thực hiện đúng chuẩn. Điều này giúp cơ quan nhà nước hoạt động hiệu quả và minh bạch hơn.

• Cho xã hội: Khi công chức được đánh giá qua KPI và KRI, chất lượng dịch vụ công sẽ cải thiện. Người dân sẽ được phục vụ nhanh hơn, chính xác hơn, với trải nghiệm tốt hơn.

• Cho cá nhân: KPI và KRI giúp mỗi công chức thấy rõ giá trị của mình. Họ sẽ biết mình đang đóng góp bao nhiêu vào mục tiêu chung và hoàn thành công việc hàng ngày tốt đến đâu. Điều này không chỉ mang lại sự tự hào mà còn thúc đẩy họ không ngừng cải thiện.

Thách thức và quyết tâm

Tôi không phủ nhận rằng áp dụng KPI và KRI là một bài toán khó. Công việc hành chính, đặc biệt ở các lĩnh vực như kiểm lâm, thanh tra, hay giáo dục, không phải lúc nào cũng dễ dàng chuyển thành con số. Hệ thống vị trí việc làm tại Việt Nam vẫn đang hoàn thiện, và việc triển khai công nghệ thông tin để theo dõi KPI đòi hỏi đầu tư lớn. Quan trọng hơn, thay đổi tư duy từ “biên chế suốt đời” sang “đánh giá dựa trên hiệu quả” cần sự đồng lòng từ cả hệ thống – từ Quốc hội, Chính phủ, đến từng công chức ở cơ sở.

Nhưng khó không có nghĩa là bất khả thi. Câu chuyện từ lớp học năm 2023 là minh chứng sống động. Những học viên từng hoài nghi đã áp dụng KPI và KRI một cách xuất sắc, từ đo lường thời gian xử lý hồ sơ đến bảo vệ diện tích rừng. Nếu họ làm được trong vài tuần, thì cả một hệ thống, với sự quyết liệt và đồng thuận, chắc chắn sẽ làm được.

Một giấc mơ đáng để theo đuổi

Khi viết những dòng này, tôi nhớ lại một học viên kiểm lâm từng chia sẻ: “Lần đầu tiên, em thấy công việc của mình có giá trị rõ ràng qua những con số. Em muốn đồng nghiệp của em cũng cảm nhận được điều này.” Dự thảo Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) không chỉ là một văn bản pháp lý. Nó là ngọn lửa thắp sáng giấc mơ về một nền công vụ nơi mọi công việc đều được đo lường công bằng, nơi mỗi công chức đều biết mình đang đóng góp vào chiến lược lớn của đất nước và hoàn thành tốt nhiệm vụ hàng ngày.

Dù vẫn còn nhiều thử thách, tôi tin rằng, với sự quyết liệt từ lãnh đạo và sự đồng lòng của toàn xã hội, KPI và KRI sẽ trở thành tương lai tất yếu của Việt Nam. Một tương lai nơi mỗi cá nhân, mỗi tổ chức, và cả đất nước đều được hưởng lợi từ một nền công vụ minh bạch, hiệu quả, và hiện đại.

Bạn có sẵn sàng cùng viết nên chương mới này không? Hãy chia sẻ câu chuyện của bạn!

#dukiendanhgiacongchucbangKPI; #KPI; #Coquannhanuoc; #101quantrinhansu; #hocvienhr

P/s: Hai bản bên dưới là 2 bản đồ chiến lược cho 2 tổ chức nhà nước, bản BSC cho Trường học (do tôi xây dựng) và bản BSC cho 1 bộ của Ả rập (tôi sưu tầm)

Hong Duyen

Cường có chút lời bàn:
- 1. Lần đầu tiên có ng phân biệt: KRI (dùng cho công việc hàng ngày) và KPI (dùng cho chiến lược) như vậy.
- 2. BSC trường học kia, không còn là BSC thuần mà là biến thể.
- 3. Nhiệm vụ chính trị của trường học không phải là phát triển đảng viên. Đảng và Công đoàn không phải là bộ phận của trường. Nên tách nó ra riêng.
- 4. Xét trên góc độ chiến lược, bản này thiếu chiến lược. Và có thể, bản này còn không có chiến lược cạnh tranh.