Năm 2013 tôi có viết bài với chủ đề: “Nếu nỗ lực theo đuổi nghề Nhân sự, liệu có đủ tiền mua đất xây nhà ở Hà Nội không ?”. Lúc ấy tôi 29 tuổi - thời điểm tự tin nhất của đời người (sức khỏe tốt, tri thức và trải nghiệm vừa đủ, chước danh CEO một công ty nhỏ). Tôi viết ra lời khuyên cho các bạn trẻ hơn và cũng là lời khuyên cho tôi. Trong bài viết tôi khuyên: “Tôi tin rằng chúng ta có 3 cách để tăng thu nhập: tìm cách để tăng lương, kiếm thêm và đầu tư vốn vào một công việc kinh doanh nào đó. Dù là cách nào thì để tăng tiền chúng ta đều nên dựa vào 3 yếu tố nền tảng: Mục tiêu (hay còn gọi là lộ trình công danh của bạn), lòng yêu nghề và mối quan hệ bạn có.”
Nếu nhìn trên góc độ về tự do tài chính, 3 cách trên chính là hành trình trong kim tứ đồ: Làm thuê -> Làm tự do -> Làm chủ -> Làm đầu tư.
Thời điểm hiện tại, khi viết bản update cho phiên bản 2013, tôi đang ngồi ở một quán trà đá nhỏ tại làng gốm Bát tràng và nghĩ về cuộc đời. Giờ tôi đã 41. Tức 12 năm trôi qua. Ngẫm lại, bài viết năm 29 tuổi đúng là bài viết của tuổi đứng trên đỉnh đồi vô tri. Nhưng nhờ có nó mà ra được phiên bản tôi bây giờ.
Tôi đã làm những gì từ lúc đó?
Năm 30 tuổi (2014), tôi lập gia đình và viết ra mục tiêu đời mình một cách rõ ràng. Lúc này lương của tôi khoảng 10 triệu.
Từ mục tiêu đó, tôi nghỉ việc (thôi làm giám đốc dự án Vinates) và nhảy ra làm tự do (2014). Thời điểm này tôi bắt đầu đi theo các anh chị để học nghề tư vấn, xuất bản sách (Q1 - 2014, Q2 - 2015, Q3 - 2017, Q4 - 2018). Cùng với đó, tôi vẫn duy trì các hoạt động kết nối cộng đồng để tăng cường uy tín cũng như tập hợp những người ủng hộ cũng quanh mình. Nguồn thu nhập của tôi đến từ những dự án, tiền quảng cáo Google (Các quảng cáo trên bài viết blog nhân sự), tiền bán bộ tài liệu QTNS iCpo (Sau các bên họ lấy nguồn tài liệu này rồi bán lại), tiền bán sách. Nói chung thu nhập cũng tốt, hơn ít nhất gấp đôi so với thời điểm làm thuê. Lúc này tôi và vợ tích góp được số tiền khoảng hơn 1 tỷ. Sở dĩ 2 đứa tôi tích góp được vì nhà không phải thuê (chúng tôi ở nhà bố mẹ), chuyện ăn uống lấy từ lương của vợ. Từ số tiền tích góp đó, bố mẹ nói góp và sẽ cho ngôi nhà vợ chồng tôi đang ở (2018). Vậy là chúng tôi đã có nhà (nếu về sau không phát sinh gì). Tôi cũng học thạc sỹ quản trị nhân lực trường Kinh tế quốc dân (2016).
Sau 5 năm làm tự do, tôi quyết định mở công ty (2019) bằng cách sửa lại căn nhà làm văn phòng với số vốn tích góp được từ giai đoạn làm tự do (khoảng 200 triệu). Lúc này là tôi cạn vốn. Từ thời điểm vận hành, tôi bắt đầu một hành trình với những trải nghiệm khác biệt. Tôi thấy mình ngày càng “ba phải”. Tức thấy cái gì cũng có ưu nhược, thấy cái liên kết và logic cho nhiều thứ, thấy nhiều người giỏi hơn mình và thấy cả những thứ tưởng là dễ nhưng hóa ra khó, thấy vòng lặp của kiến thức… Đến năm 2022, vợ chồng tôi tích góp được một số tiền khoảng hơn 1 tỷ và vay bố mẹ 2 bên thêm 1 chút để mua thêm một mảnh đất tầm 2 tỷ. Giữ năm 2024, chúng tôi đã hoàn thành xong việc trả nợ.
Tôi kể ra những điều trên không phải để khoe mà là tổng kết lại xem “ Nếu nỗ lực theo đuổi nghề Nhân sự, liệu có đủ tiền mua đất xây nhà ở Hà Nội không ?”. Chứ thực ra, tôi thấy nhiều người giỏi lắm. Những gì tôi có ở trên chỉ là một cái gì đó nhỏ nhoi đối với họ.
Như vậy, nếu làm theo những gì tôi khuyên khi tôi 29 tuổi, chúng ta hoàn toàn có thể mua được nhà. Dĩ nhiên có thêm sự trợ lực của các quý nhân như bố mẹ, vợ chồng chả hạn thì sẽ rất tốt và nhanh đạt được hơn.
Giờ tôi nâng cấp hơn với câu hỏi: Làm nghề Nhân sự có giàu được không?
Như đã viết năm 2013, tôi thấy vẫn có cửa cho những ai quyết tâm. Dưới đây là con đường tôi nghĩ là đúng:
- Trở thành người giỏi nhất trong lĩnh vực của mình.
- Cho đi nhiều hơn nữa.
- Đi theo hành trình tự do tài chính.
1. Trở thành người giỏi nhất là con đường không dễ đi. Tôi đã có nhiều bài viết hướng dẫn.
Đầu tiên, cần phải tránh rơi vào cạm bẫy “nhàn hạ”. Nghề nhân sự dễ cho người làm rơi vào cảm giác ổn định. Khi đã rơi vào cảm giác này, chúng ta sẽ không thể học hỏi và dám chấp nhận thử thách để trở thành người giỏi nhất.
Tiếp đến, cần phải biết về ngọn đồi vô tri. Nếu lúc nào đó chúng ta thấy mình biết một cái gì đó đến độ không cần biết thêm thì đó là lúc chúng ta đứng trên đỉnh ngọn đồi của sự vô tri.
Cuối cùng, chúng ta cần nâng cấp bản thân theo mô hình chữ T.
Mô hình chữ T (Chữ T model) được cấu thành bởi 1 trục tung và 1 trục hoành, xếp lại với hình dáng giống như chữ T.
➡️Trục tung hay chiều thẳng đứng của chữ T thể hiệu chiều sâu về kiến thức và kinh nghiệm ở một lĩnh vực nhất định (Deep Expertise).
➡️Trục hoành hay chiều ngang của chữ T phản ánh độ "rộng" hay sự đa dạng về kiến thức và kỹ năng của một cá nhân (Wide Knowledge Base).
Tiền đề của mô hình chữ T đó là chúng ta KHÔNG NÊN tập trung phát triển đơn phương chiều sâu hay chiều rộng, mà phải vừa có chuyên môn thế mạnh, vừa chủ động tìm tòi, học hỏi để có thêm hiểu biết về những lĩnh vực liên quan. Nói cách khác, mô hình chữ T khuyến khích người học: 1) xác định rõ một bộ kỹ năng lõi, và 2) tìm cách mở rộng các bộ kỹ năng có liên quan để phát triển toàn diện và bổ trợ bộ kỹ năng lõi một cách tốt nhất.
2. Cho đi nhiều hơn. Chúng ta nên giúp đỡ nhiều người hơn trong lĩnh vực của mình. Thấy ai cần giúp đỡ thì giúp đỡ luôn chứ đừng chờ phải nhận được cái gì mới làm. Ví dụ như bạn có thể vào cộng đồng QTNS Hrshare để hỗ trợ, trả lời anh chị em cộng đồng, chia sẻ tài liệu nếu có thể.
Chỉ có cho đi thật nhiều thì mới có thể có được quý nhân hỗ trợ, được cộng đồng thương. Từ đó các nguồn lực bao gồm cả tiền tài mới quay trở về với mình. Bản thân tôi có được nhiều thứ ở trên, phần nhiều do tôi có quý nhân phò trợ, được “cô thương”.
3. Hành trình Tự do tài chính. Ở phần đầu tôi đã viết về hành trình trong kim tứ đồ: Làm thuê -> Làm tự do -> Làm chủ -> Làm đầu tư. Đây chính là con đường mà tôi đang đi để trở nên giàu có. Mặc dù nó vất vả nhưng khá chắc chắn. Vì thế tôi khuyên anh chị em nên theo.
Nhóm 1 - Nhóm E (Employee) là những người làm công, làm thuê. Họ là cán bộ công nhân viên được trả tiền để làm việc cho công ty, tập đoàn, xí nghiệp, kể cả ban giám đốc, nhân viên văn phòng, công nhân, bảo vệ… thì đều là Employee, dùng sức lao động, thời gian, trí tuệ của mình để đỏi lấy tiền. Số tiền này được giới hạn bởi người làm chủ và họ có nguy cơ bị mất việc bất cứ lúc nào. Khi ấy, nguồn tiền cũng theo đó là mất đi.
Nhóm 2 - Nhóm S (Self-employed) là những người làm việc tự do hoặc tự kinh doanh, tự làm chủ, buôn bán riêng. Một số người làm thuê khi đã nắm vững quy trình làm việc, họ muốn tự quản lý công việc của chính mình, trở thành người làm tự do. Họ sẽ đích thân giao dịch những sản phẩm và dịch vụ họ tự cung cấp mà không phụ thuộc vào bất cứ ai. Thu nhập nhận về tương đương với giá trị công sức họ đã bỏ ra. Nếu công việc kinh doanh này gặp bất trắc, không thể tiếp tục hoạt động thì nguồn tiền của họ cũng mất đi.
Nhóm 3 - Nhóm B (Business Owner) là những chủ doanh nghiệp hay còn gọi là doanh nhân. Họ không trực tiếp làm việc mà đi thuê công nhân viên làm việc cho mình. Nói cách khác họ tạo ra một “hệ thống” kiếm tiền về cho mình. Nhóm này khá giống với nhóm tự làm chủ nhưng quy mô lớn hơn nên lợi nhuận thu được cũng lớn hơn rất nhiều. Họ sẵn sàng bỏ tiền tuyển những người có chuyên môn cao, đảm nhiệm tốt vị trí cần làm để có thể tạo ra hiệu suất công việc tốt nhất, giảm tải cho năng lực của bản thân họ.
Nhóm 4 - Nhóm I (Investor) là những nhà đầu tư, là người dùng tiền để tạo ra tiền. Thường thì họ mua tài sản sau đó bán chúng đi để hưởng nguồn lợi nhuận từ chênh lệch giá. Thu nhập của họ là thu nhập thụ động, họ làm việc theo tư duy và suy nghĩ của bản thân không chịu sự áp đặt nào. Một số tài sản phổ biến trong đầu tư có cổ phiếu, bất động sản, hàng hóa thành phẩm cuối cùng, dịch vụ…
Hẹn 10 năm nữa tôi sẽ quay lại tổng kết.
Nguyễn Hùng Cường (kinhcan24)