Trong bối cảnh thị trường lao động ngày càng cạnh tranh và biến động, việc tuyển dụng và quản lý nhân sự làm trái ngành đang trở thành một xu hướng tất yếu. Thay vì chỉ tập trung vào kinh nghiệm chuyên môn, các doanh nghiệp ngày càng đánh giá cao tiềm năng, khả năng học hỏi và thích ứng của ứng viên.
Tuy nhiên, việc quản lý hiệu quả nhóm nhân sự này đòi hỏi nhà quản lý phải có những phương pháp và chiến lược phù hợp. Vậy, làm thế nào để khai thác tối đa tiềm năng của nhân sự làm trái ngành và tạo ra một đội ngũ làm việc hiệu quả? Cùng Blognhansu tìm hiểu các quản lý nhân sự làm trái ngành trong bài viết này nhé.
Làm trái ngành - Xu hướng đang dần được “bình thường hóa”
Theo một nghiên cứu của Trường Quốc tế, ĐH Quốc gia Hà Nội, tỉ lệ sinh viên tốt nghiệp ra trường làm trái ngành là trên 24%. Trong đó, có nhiều ngành cử nhân phải làm trái ngành lên đến trên 60%.
Những con số này cho thấy sự chuyển dịch rõ rệt trong cách thức làm việc của nhân sự. Với sự bùng nổ của hình thức làm việc từ xa (remote worker), freelance, digital nomad, solopreneur (kinh doanh độc lập) và sự dễ dàng tiếp cận các chương trình đào tạo, khóa học hiện nay, việc làm trái ngành dần được “bình thường hóa”.
Tác động của việc làm trái ngành với doanh nghiệp và quản trị nhân sự
Việc làm trái ngành đang trở thành một xu hướng ngày càng phổ biến, và nó mang lại cả lợi ích lẫn thách thức đối với doanh nghiệp và quản trị nhân sự.
1. Lợi ích
Đa dạng hóa nguồn nhân lực: Nhân viên từ các ngành nghề khác nhau mang đến những góc nhìn, kỹ năng và kinh nghiệm đa dạng, giúp doanh nghiệp sáng tạo và linh hoạt hơn. Điều này đặc biệt quan trọng trong các ngành công nghiệp đòi hỏi sự đổi mới và thích ứng nhanh chóng.
Tăng cường khả năng sáng tạo và đổi mới: Những người làm trái ngành thường có tư duy khác biệt, không bị gò bó bởi những quy tắc và lối mòn của ngành nghề truyền thống. Họ có thể đưa ra những ý tưởng mới mẻ, giúp doanh nghiệp giải quyết vấn đề và phát triển sản phẩm, dịch vụ.
Tiết kiệm chi phí tuyển dụng và đào tạo: Trong một số trường hợp, việc tuyển dụng nhân viên có kỹ năng mềm tốt và khả năng học hỏi nhanh có thể hiệu quả hơn so với việc tìm kiếm ứng viên có kinh nghiệm chuyên môn sâu. Doanh nghiệp có thể đào tạo lại nhân viên để đáp ứng yêu cầu công việc, thay vì phải tuyển dụng nhân viên mới.
2. Thách thức:
Khó khăn trong việc đánh giá năng lực: Việc đánh giá năng lực của ứng viên làm trái ngành có thể khó khăn hơn so với ứng viên có kinh nghiệm chuyên môn. Nhà tuyển dụng cần tập trung vào việc đánh giá kỹ năng mềm, khả năng học hỏi và tiềm năng phát triển của ứng viên.
Đào tạo và hòa nhập: Doanh nghiệp cần đầu tư vào việc đào tạo và hỗ trợ nhân viên làm trái ngành để họ có thể nhanh chóng nắm bắt kiến thức và kỹ năng cần thiết. Quá trình hòa nhập vào môi trường làm việc mới cũng có thể gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là đối với những người chưa có kinh nghiệm trong ngành nghề đó.
Rủi ro về hiệu suất: Việc một người làm trái ngành, có thể ban đầu sẽ cần thời gian để thích nghi và có thể sẽ làm giảm năng suất công việc trong thời gian đầu.
Chiến lược quản lý nhân sự làm trái ngành
1. Điều chỉnh quy trình tuyển dụng và đánh giá năng lực
Quá trình tuyển dụng và đánh giá năng lực cần được điều chỉnh để phù hợp với đặc thù của nhân sự làm trái ngành. Thay vì chỉ dựa vào kinh nghiệm làm việc trong ngành, các nhà tuyển dụng nên tập trung vào việc đánh giá kỹ năng mềm, khả năng học hỏi và thích ứng của ứng viên. Các công cụ đánh giá như phỏng vấn tình huống, bài kiểm tra năng lực và các dự án thử thách sẽ giúp đánh giá chính xác hơn tiềm năng của ứng viên.
Đồng thời, việc đánh giá sự phù hợp với văn hóa doanh nghiệp cũng rất quan trọng, vì những người làm trái ngành thường mang đến những góc nhìn và kinh nghiệm khác biệt, có thể làm phong phú thêm môi trường làm việc.
2. Xây dựng lộ trình đào tạo bài bản
Sau khi tuyển dụng, việc đào tạo và phát triển là yếu tố then chốt để giúp nhân viên làm trái ngành nhanh chóng hòa nhập và phát huy năng lực. Các chương trình đào tạo cần được thiết kế linh hoạt, phù hợp với nhu cầu và trình độ của từng cá nhân. Việc cung cấp các khóa học, tài liệu chuyên ngành và cơ hội học hỏi từ đồng nghiệp, chuyên gia sẽ giúp họ nhanh chóng nắm bắt kiến thức và kỹ năng cần thiết.
3. Tạo môi trường làm việc cởi mở
Để nhân sự làm trái ngành nhanh chóng hòa nhập, doanh nghiệp cần xây dựng môi trường làm việc cởi mở. Các buổi gặp gỡ, thảo luận giữa các phòng ban giúp nhân viên mới cảm thấy được hỗ trợ, đồng thời tạo ra văn hóa chia sẻ tri thức trong tổ chức. Phản hồi hai chiều giữa nhân viên và quản lý cũng là yếu tố quan trọng để cải thiện hiệu suất làm việc.
4. Đánh giá và phản hồi thường xuyên
Việc đánh giá và phản hồi thường xuyên giúp doanh nghiệp theo dõi quá trình phát triển của nhân sự làm trái ngành. Nhà quản lý nên đặt ra các mục tiêu cụ thể, đo lường được và đưa ra nhận xét mang tính xây dựng, giúp nhân viên hiểu rõ điểm mạnh và điểm cần cải thiện. Tạo điều kiện để nhân viên chia sẻ khó khăn cũng giúp họ có thêm động lực làm việc.
5. Khai thác góc nhìn mới của nhân sự làm trái ngành
Nhân sự làm trái ngành thường mang đến góc nhìn mới mẻ, góp phần đổi mới và cải tiến quy trình làm việc. Doanh nghiệp có thể khai thác lợi thế này bằng cách giao cho họ những dự án đòi hỏi tư duy sáng tạo, khuyến khích đóng góp ý tưởng từ góc độ khác biệt và kết hợp họ với nhân viên có chuyên môn sâu để tăng hiệu quả làm việc nhóm.
6. Động viên và tạo cơ hội thăng tiến
Cuối cùng, việc động viên và tạo cơ hội thăng tiến sẽ giúp nhân sự làm trái ngành cảm thấy gắn bó hơn với công ty. Doanh nghiệp cần định hướng rõ ràng về con đường phát triển nghề nghiệp, đưa ra các cơ hội thăng tiến dựa trên năng lực thay vì chỉ xem xét bằng cấp ban đầu. Công nhận và khen thưởng những đóng góp tích cực là cách để duy trì động lực cho họ.
Lời kết
Quản lý nhân sự làm trái ngành là một thách thức, nhưng cũng là một cơ hội lớn cho các doanh nghiệp. Bằng cách áp dụng những chiến lược phù hợp, doanh nghiệp có thể khai phá tiềm năng của nhân viên, tạo dựng một đội ngũ làm việc đa dạng, sáng tạo và hiệu quả, đồng thời xây dựng một văn hóa doanh nghiệp mạnh mẽ và bền vững.
