Mỗi nhà quản trị lại có một phong cách lãnh đạo riêng biệt. Phong cách quản trị thể hiện cách thức ứng xử của nhà quản trị trong từng hoàn cảnh cụ thể. Vậy phong cách quản trị là gì và có những phương pháp nào để quản lý nhân sự. Cùng Blognhansu tìm hiểu trong bài viết hôm nay nhé!

1. Phong cách quản trị là gì?

Phong cách quản trị trong tiếng Anh là Administrative Styles. Hiểu đơn giản, đây là "tổng thể các phương thức ứng xử (cử chỉ, lời nói, thái độ, hành động) ổn định của chủ thể quản trị với một cá nhân hoặc nhóm người (khách hàng, đối tượng quản trị, …) trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ quản trị của mình".

Nói đến phong cách quản trị, người ta thường nhắc tới phong cách của đội ngũ các nhà quản trị doanh nghiệp: những nhà quản trị cấp cao (lãnh đạo), cấp trung gian và cấp cơ sở mà người đứng đầu trong hoạt động điều hành là Giám đốc (Tổng giám đốc) doanh nghiệp.

2. Các phong cách quản trị thường gặp trong doanh nghiệp

Phong cách quản trị thể hiện cách thức ứng xử của nhà quản trị trong hoàn cảnh cụ thể nên sẽ biểu hiện ở nhiều sắc thái khác nhau. Do đó, cũng rất khó để tìm thấy sự thống nhất quan điểm về vấn đề này.

Trong quá trình đối nội và đối ngoại, mỗi nhà quản trị sẽ có thể ứng xử theo một phong cách cụ thể như:

+ Phong cách chuyên quyền
+ Phong cách dân chủ
+ Phong cách tập trung chỉ huy
+ …

2.1 Phong cách chuyên quyền (phong cách lãnh đạo độc đoán)

Phong cách quản trị chuyên quyền được thực hiện bằng cách nhà quản trị thường tự đưa ra các quyết định mà không quan tâm ý kiến của nhân viên của cấp dưới hay bất kỳ ai. Vì vậy, nhân viên sẽ không được cân nhắc hay nêu ý kiến của bản thân trước khi thực hiện nhiệm vụ và cấp trên giao phó.

Có thể nói đây là phong cách hiệu quả khi được áp dụng trong môi trường doanh nghiệp với phần lớn người lao động cần nhiều sự giám sát cũng như có ít hoặc không có nhiều kinh nghiệm. Nhưng đồng nghĩa với việc kìm hãm sự sáng tạo và khiến nhân viên cảm thấy bì kiểm soát, gò bó. Dẫn tới tỷ lệ giữ chân nhân viên thấp và vòng đời nhân sự ngắn.

• Ưu điểm: Doanh nghiệp năng suất hơn nhờ việc phân chia nhiệm vụ rõ ràng và cụ thể.
• Nhược điểm: Thiếu tính linh hoạt, không nhận sự đóng góp ý kiến từ nhân viên nên khó được lòng cấp dưới.

2.2 Phong cách dân chủ

Theo nghiên cứu của Lewin, phong cách quản trị dân chủ được đánh giá là phương pháp lãnh đạo đạt hiệu quả nhất. Các nhà lãnh đạo sử dụng phong cách này khuyến khích các nhân viên trong nhóm đưa ra ý kiến nhưng vẫn có chính kiến để đưa ra quyết định cuối cùng.

• Ưu điểm: Nhân viên cảm thấy được tôn trọng, sự hài lòng đối với lãnh đạo cũng tăng cao. Cần ít sự giám sát của người quản lý hơn bởi vì người lao động hài lòng với quyết định cuối cùng được đưa ra.
• Nhược điểm: Mất thời gian để tổ chức các buổi thảo luận nhóm lớn, thu thập ý kiến và phản hồi, thảo luận về các kết quả có thể xảy ra và truyền đạt các quyết định.

2.3 Phong cách ủy quyền

Đây là phong cách lãnh đạo tập trung vào việc giao nhiệm vụ cho các thành viên và không cần nhà quản trị phải giám sát quá nhiều bởi vì thành tích của người lao động chỉ tính đến kết quả làm việc cuối cùng.

Phong cách quản trị ủy quyền sẽ hữu ích trong môi trường làm việc có chuyên gia, chuyên viên đã có kinh nghiệm, kỹ năng chuyên môn cao nhưng có thể sẽ dẫn tới việc thiếu động lực làm việc của người lao động.

• Ưu điểm: Tinh thần trách nhiệm, sự thoải mái trong việc sáng tạo nội dung mới và môi trường làm việc không bị giám sát quá nhiều sẽ giúp tỷ lệ giữ chân nhân viên cao hơn.
• Nhược điểm: Không hiệu quả với nhân viên mới, thiết kinh nghiệm, chưa hiểu rõ văn hóa và tác phong làm việc của doanh nghiệp. Trong một số trường hợp, nhân viên không cảm thấy được hỗ trợ đúng mức.

2.4 Phong cách huấn luyện viên

Phong cách này hướng tới việc nuôi dưỡng điểm mạnh của từng cá nhân. Nhà quản trị tập trung vào các chiến lược, phương án cụ thể để có thể tăng năng suất lao động của nhân viên.

Nghe có vẻ giống với phương pháp quản trị dân chủ nhưng phương pháp huấn luyện viên nhấn mạnh hơn vào sự phát triển và thành công của cá nhân người lao động. Vậy nên, phong cách quản lý này có thể giúp các thành viên thiết lập các mục tiêu cá nhân và thúc đẩy tăng trưởng của dự án.

• Ưu điểm: Thúc đẩy phát triển các kỹ năng mới, tư duy tự do, đánh giá các mục tiêu và nuôi dưỡng văn hóa doanh nghiệp trong thời kỳ Chuyển đổi số. Các nhà lãnh đạo theo phong cách huấn luyện viên được coi là những người cố vấn có giá trị.
• Nhược điểm: Nhà quản trị sẽ tốn thời gian vào công tác đào tạo và xác định điểm mạnh của từng thành viên.

2.5 Phong cách chuyển đổi

Nhìn chung, phong cách này khá giống với phong cách huấn luyện viên. Tuy nhiên, thay vì đặt phần lớn sức lực vào các mục tiêu cá nhân của mỗi nhân viên, nhà lãnh đạo chuyển đổi được thúc đẩy bởi sự cam kết đối với các mục tiêu của tổ chức.

Khi áp dụng phong cách quản trị này, nhà quản lý sẽ dành nhiều thời gian cho các mục tiêu tổng quát. Nên nó phù hợp nhất với các nhóm có thể xử lý nhiều nhiệm vụ được giao mà không cần giám sát liên tục.

• Ưu điểm: Coi trọng mối quan hệ cá nhân và nhóm giúp thúc đẩy tinh thần nhân viên. Đồng thời, đề cao đạo đức của doanh nghiệp thay vì hướng 100% tinh lực vào để thực hiện mục tiêu chung của tổ chức.
• Nhược điểm: Các nhà lãnh đạo chuyển đổi tập trung vào cá nhân dễ khiến kết quả của đội nhóm hoặc công ty không được chú ý.

2.6 Phong cách giao dịch

Với phong cách lãnh đạo này, nhà lãnh đạo sẽ xây dựng các chính sách để thúc đẩy năng suất, khen thưởng cho người lao động khi học đạt được KPI và có hành động kỷ luật nếu không đạt chỉ tiêu đề ra.

• Ưu điểm: Tạo điều kiện thuận lợi cho việc đạt được mục tiêu qua các mục tiêu ngắn hạn.
• Nhược điểm: Ngăn cản sự sáng tạo và không tạo ra động lực cho những nhân viên không được khuyến khích bằng phần thưởng.

2.7 Phong cách Pacesetter

Các nhà lãnh đạo theo phong cách quản trị Pacesetter chủ yếu tập trung vào hiệu suất làm việc của người lao động và đặt ra các tiêu chuẩn cụ thể. Sau đó yêu cầu các thành viên trong nhóm của họ phải chịu trách nhiệm về việc đạt được mục tiêu đó.

• Ưu điểm: Thúc đẩy nhân viên đạt mục tiêu và hoàn thành mục tiêu kinh doanh chung của doanh nghiệp. Xây dựng môi trường, văn hóa làm việc năng động và chất lượng công việc cao.
• Nhược điểm: Nhân viên dễ rơi vào trạng thái căng thẳng vì họ luôn cố gắng đạt các mục tiêu hoặc thời hạn. Môi trường làm việc có nhịp độ nhanh cũng có thể tạo ra thông tin sai lệch, chất lượng hoàn thành công việc không cao.

2.8 Phong cách quan liêu

Lắng nghe và xem xét ý kiến đóng góp của nhân viên là đặc trưng của phong cách lãnh đạo quan liêu. Nhưng nhà lãnh đạo cũng có thể từ chối ý kiến đóng góp nếu có mâu thuẫn với chính sách của công ty hay thông lệ trước đó.

• Ưu điểm: Mỗi thành viên trong nhóm/doanh nghiệp đều được xác định vai trò rõ ràng. Nhà quản lý nên tách biệt công việc khỏi các mối quan hệ để tránh làm lu mờ khả năng đạt được mục tiêu của nhóm.
• Nhược điểm: Không thúc đẩy sự sáng tạo, chậm thay đổi và không phát triển mạnh trong môi trường cần sự năng động.

3. 5 nhân tố ảnh hưởng đến phong cách quản trị

3.1 Chuẩn mực xã hội

Dù theo phong cách quản trị nào thì chúng đều được hình thành trên cơ sở chuẩn mực xã hội như truyền thống đạo đức, phong tục tập quán cũng như một số chuẩn mực đã được thể chế hóa phù hợp với cương vị cũng như đặc điểm nghề nghiệp.

3.2 Trình độ văn hóa

Trình độ văn hóa hay học thức của nhà quản trị tác động đến phương thức ứng xử của họ với những người xung quanh. Điều đó thể hiện qua sự khác nhau giữa cử chỉ lời nói, thái độ và hành động đối với các đối tượng khác nhau.

3.3 Tính cách của cá nhân

Sự hình thành của phong cách quản trị của nhà lãnh đạo không thể không do chính khí chất (mãnh liệt, ôn hòa, …), phẩm chất và nhân cách của cá nhân đó quy định.

3.4 Kinh nghiệm sống

Kinh nghiệm sống hay môi trường sống của từng người cũng được xem như những yếu tố bên ngoài có tác động tới việc hình thành và làm thay đổi nhận thức, thay đổi những hành động của cá nhân trong cách thức ứng xử với người xung quanh.

3.5 Trạng thái tâm lý của cá nhân

Trạng thái tâm lý chính là hoàn cảnh cụ thể của môi trường mà mỗi cá nhân phản ứng lại. Hoàn cảnh cụ thể của môi trường tác động trực tiếp và tạo phản ứng của nhà quản trị. Trong nhiều trường hợp, trạng thái tâm lý cá nhân dẫn đến cách ứng xử của nhà quản trị hoàn toàn khác với hoàn cảnh bình thường.

Lời kết,

Qua bài viết này, Blognhansu tin rằng bạn đã có cái nhìn cụ thể về phong cách quản trị và cách lựa chọn, định hình phong cách lãnh đạo phù hợp hợp nhất cho nhà quản trị. Hơn thế, bạn cũng có thể bắt đầu hình thành cách quản lý nhân sự của mình phục vụ cho tương lai.