Trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu, yếu tố con người đang trở thành tài sản quý giá nhất của mỗi tổ chức. Để phát huy tối đa tiềm năng của nguồn nhân lực, tạo dựng môi trường làm việc chuyên nghiệp và thu hút nhân tài, chính sách nhân sự đóng vai trò vô cùng quan trọng. Vậy, chính sách nhân sự là gì và những nội dung của nó bao gồm những gì? Cùng Blognhansu tìm hiểu trong bài viết hôm nay nhé.
Chính sách nhân sự là gì?
“Chính sách nhân sự là tập hợp các nguyên tắc chỉ đạo, quy tắc, phương pháp được định ra gắn với hoạt động tuyển dụng, đào tạo và sử dụng nhân lực nhằm hỗ trợ và thúc đẩy việc thực hiện các mục tiêu đã định trước của doanh nghiệp.”
Hệ thống chính sách nhân sự được lập ra nhằm điều chỉnh hành vi của các cá nhân trong tổ chức, đồng thời làm rõ các quy định về khen thưởng, kỷ luật... Thông thường, chính sách nhân sự được quy định bởi ban lãnh đạo công ty và được kiểm soát bởi người đứng đầu bộ phận nhân sự.
Nội dung của chính sách nhân sự
1. Chính sách tuyển dụng nhân sự
Chính sách tuyển chọn: Mục đích của chính sách này là đưa ra hướng dẫn, tiêu chí tuyển dụng cho từng vị trí trong doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần thực hiện phân tích công việc, lên mô tả công việc, thông báo, truyền thông tuyển dụng... Ngoài ra, khâu tuyển chọn cũng gồm phỏng vấn, đánh giá và đưa ra quyết định cuối cùng.
Chính sách định hướng nhân viên mới: Chính sách này liên quan đến quy trình onboarding, tổng hợp các tiêu chí về con người, văn hóa để giới thiệu đến nhân viên mới. Từ đó, họ có thể nhận thức rõ hơn về vai trò và tầm ảnh hưởng của mình đối với công việc chung của tổ chức.
Chính sách thử việc: Chính sách thử việc được áp dụng để đánh giá năng lực và sự phù hợp của nhân viên mới trong một khoảng thời gian trước khi ký hợp đồng chính thức. Mục đích của chính sách này là đảm bảo nhân viên mới có đủ khả năng, đáp ứng được yêu cầu công việc và hòa nhập tốt với văn hóa doanh nghiệp.
Chính sách thế chỗ tạm thời: Trong trường hợp doanh nghiệp đang gặp khó khăn về nguồn lực giải pháp tìm nhân sự thay thế phù hợp, cung cấp đào tạo ngắn hạn nếu cần và đảm bảo nhân sự thế chỗ có đủ thông tin để thực hiện công việc. Chính sách này sẽ đảm bảo các vị trí quan trọng vẫn được duy trì khi nhân viên chính thức tạm thời vắng mặt (như nghỉ phép, nghỉ ốm hoặc nghỉ thai sản).
2. Chính sách đào tạo nhân sự
Chính sách đào tạo nhân sự là một phần không thể thiếu trong chiến lược phát triển nguồn nhân lực, đảm bảo nhân viên luôn được hỗ trợ nâng cao kỹ năng, kiến thức và hiệu suất làm việc.
Dự trù tài chính: Công ty cần xác định ngân sách để tổ chức hoạt động đào tạo. Nếu chưa có đủ nguồn lực tài chính thì cần tìm các biện pháp điều chỉnh phù hợp.
Không gian đào tạo: Lựa chọn địa điểm, phòng đào tạo phù hợp, tránh tổ chức quá đông người tham gia sẽ không hiệu quả, quá ít người tham gia sẽ tốn chi phí và không tập trung. Ngoài ra, doanh nghiệp có thể chọn tổ chức online để thuận tiện hơn cho nhân viên.
Hình thức đào tạo: Doanh nghiệp cần lựa chọn các hình thức đào tạo phù hợp với nhu cầu và điều kiện thực tế, có thể là đào tạo trực tiếp, trực tuyến, hội thảo, hoặc tự học để tiết kiệm chi phí.
Lên lịch cho buổi đào tạo: Doanh nghiệp phải có lịch trình rõ ràng cho các buổi đào tạo và nên áp dụng trong thời gian dài. Thời gian đào tạo nên được sắp xếp sao cho ít ảnh hưởng nhất đến thời gian làm việc và lịch trình cá nhân của mỗi nhân viên.
Đánh giá kết quả đào tạo: Để chính sách được hoàn thiện, công ty phải đưa ra các tiêu chí về đầu ra của nhân viên sau khi được đào tạo. Công ty cần có hoạt động kiểm tra kiến thức, kỹ năng để xác định xem có cần đào tạo lại hay không.
3. Chính sách nghỉ việc
Bên cạnh các chính sách chiêu mộ, tuyển dụng nhân tài cũng như đào tạo nhân viên mới, doanh nghiệp cần thiết lập một chính sách nghỉ việc rõ ràng để đảm bảo sự minh bạch và duy trì mối quan hệ tốt đẹp với nhân viên kể cả khi họ rời công ty.
Nghỉ phép do việc gia đình hoặc lý do sức khỏe: Mỗi công ty có quy định riêng về thời gian và quy trình xin nghỉ phép. Số ngày nghỉ do công ty tùy ý quyết định nhưng thông thường giới hạn là 4 ngày/tháng. Nhân viên cần thông báo trước và cung cấp lý do chính đáng để được phê duyệt. Trong trường hợp đột xuất cần trao đổi với quản lý.
Nghỉ thai sản: Theo quy định hiện hành, không chỉ phụ nữ mà cả người chồng cũng được hưởng chế độ nghỉ thai sản. Một số doanh nghiệp có thể tăng số ngày nghỉ thai sản và coi đó như một quyền lợi đặc biệt cho nhân viên khi làm tại doanh nghiệp của họ.
Nghỉ phép định kỳ: Thông thường nhân viên có tối thiểu 12 ngày nghỉ phép hàng năm, không bao gồm các ngày lễ và ngày nghỉ cuối tuần. Nhân viên phải thông báo trước cho cấp trên để doanh nghiệp có thể sắp xếp công việc hợp lý.
Nghỉ việc: Nhân viên muốn nghỉ việc phải nộp đơn xin thôi việc lên cấp trên và chờ phê duyệt. Sau khi được chấp thuận, nhân viên phải hoàn tất công tác bàn giao công việc, thường yêu cầu thông báo trước một tháng.
Bị sa thải: Trường hợp nhân viên bị sa thải do vi phạm nghiêm trọng quy định công ty hoặc có thái độ làm việc không đúng mực. Quyết định sa thải sẽ được phê duyệt và có hiệu lực trong vòng 24 giờ kể từ khi được ký duyệt.
4. Chính sách lương thưởng và đãi ngộ cho nhân viên
Chính sách này nhằm đảm bảo quyền lợi và cuộc sống cho nhân viên thông qua sự thỏa thuận giữa nhân viên và chủ doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần trình bày rõ từ đầu về tần suất trả lương, phương thức thanh toán, chính sách quy đổi lương net sang gross và liệt kê các lợi ích bổ sung như chăm sóc y tế, chương trình chăm sóc sức khỏe, tiền thưởng, phụ cấp.
4.1 Hợp đồng
Hợp đồng là văn bản ràng buộc chính đáng về mặt pháp lý giữa nhân viên và công ty. Hợp đồng lao động giữa 2 bên phải có những thông tin sau:
- Mã hồ sơ (để thuận tiện trong lưu trữ).
- Thông tin nhân sự, công ty, tên công việc, quy định của công ty mà nhân viên phải tuân thủ.
- Quyền lợi về BHXH, mức lương, chế độ đãi ngộ, loại hình hợp đồng.
Hợp đồng có giá trị pháp lý, nếu vi phạm sẽ xử lý theo quy định của pháp luật. Vì vậy trước khi ký, nhân viên cần đọc và suy nghĩ thật kỹ. Bên cạnh đó, phía công ty cũng cần phải đảm bảo các nội dung trước khi đưa ra đề nghị.
4.2 Mức lương, thưởng
Lương thưởng là vấn đề người lao động quan tâm hàng đầu khi đi làm. Chính sách lương cần có 3 điểm như sau:
- Thời gian trả lương: hàng tháng, 2 lần mỗi tháng, hàng tuần…
- Phúc lợi cho nhân viên: trợ cấp, mức đóng BHXH,…
- Hình thức thanh toán lương: tiền mặt hoặc chuyển khoản.
- Số ngày lễ, ngày nghỉ
Theo quy định, người lao động được nghỉ lễ theo lịch từ nhà nước và có tối thiểu 12 ngày phép/năm. Tuy nhiên, mỗi công ty sẽ có chính sách khác nhau về ngày nghỉ. Một số công ty sẽ tính 15 ngày phép/năm cho nhân viên, ngày lễ có thể linh hoạt nếu sát với ngày cuối tuần,…
4.3 Du lịch, team building
Đây là chính sách không bắt buộc nhưng nếu có sẽ tốt cho nhân viên và là một điểm cộng đối với doanh nghiệp trên thị trường tuyển dụng. Tùy vào tình hình tài chính, văn hóa doanh nghiệp cũng như quan điểm của lãnh đạo mà chính sách sẽ du lịch được ban hành. Thông thường, các công ty sẽ tổ chức du lịch 1 lần hàng năm cho nhân viên. Một vài công ty sẽ tổ chức 2 lần gồm nghỉ mát và team building.
5. Chính sách đánh giá nhân viên
5.1 Đánh giá phát triển
Đánh giá phát triển là xem xét quá trình thay đổi của nhân viên kể từ khi gia nhập công ty, xác định liệu những thay đổi đó có tích cực hay không, so với đồng nghiệp thì nhân viên này có cần nâng cao năng lực hơn nữa hay đã vượt trội. Các câu hỏi liên quan đến sự phát triển này sẽ được trả lời trong chính sách đánh giá của công ty.
5.2 Đánh giá chất lượng công việc
Sau khi đánh giá năng lực, công ty cần xem xét công việc cụ thể mà nhân viên đảm nhận. Chính sách đánh giá chất lượng công việc cần xác định rõ các điểm sau:
- Đảm bảo rõ ràng về lý do và mục tiêu của việc đánh giá chất lượng công việc.
- Làm rõ cách chính sách ảnh hưởng đến quyết định công việc của từng thành viên.
- Mô tả quy trình từng bước trong việc đánh giá.
- Đưa ra các tiêu chí cụ thể để đo lường và đánh giá chất lượng công việc của nhân viên.
Lời kết
Chính sách nhân sự không chỉ là tập hợp các quy định mà còn là kim chỉ nam định hướng mọi hoạt động liên quan đến con người trong tổ chức. Từ việc tuyển dụng, đào tạo, phát triển đến đánh giá, khen thưởng và quản lý phúc lợi, mỗi nội dung của chính sách nhân sự đều góp phần xây dựng một môi trường làm việc công bằng, minh bạch và năng động.
