Lương Net là hình thức trả lương phổ biến hiện nay, đặc biệt trong các doanh nghiệp có quy mô lớn. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về những lợi ích và rủi ro khi lựa chọn hình thức trả lương này. Cùng Blognhansu tìm hiểu trong bài viết này nhé.
Lương Net là gì?
“Lương Net là số tiền lương thực nhận mỗi tháng của người lao động sau khi đã bị trừ các loại phí bảo hiểm bắt buộc, thuế thu nhập cá nhân (TNCN)”.
Thuật ngữ lương Net có nguồn gốc từ cụm từ “Net income” (thu nhập ròng sau khi hạch toán tất cả khoản thuế, phí). Người lao động chỉ cần nhận khoản lương Net cố định mỗi tháng. Các chi phí về thuế, khấu trừ sẽ do doanh nghiệp sử dụng lao động chịu trách nhiệm tính toán và nộp cho cơ quan ban ngành liên quan.
Ưu và nhược điểm khi nhận lương Net
1. Ưu điểm khi nhận lương Net
1.1 Đối với người lao động
Khi nhận lương Net, người lao động không lo bị giảm, khấu trừ hoặc chênh lệch ít nhiều như lương Gross. Hơn nữa, người lao động không phải tự tính toán số tiền nộp các loại thuế, phí. Đối với các khoản lệ phí bảo hiểm, doanh nghiệp sẽ tự tính và có trách nhiệm nộp các khoản tiền này.
Vậy nên, người lao động có tâm lý thoải mái hơn. Hàng tháng, họ không phải “cân đo đong đếm” việc tính toán hay kiểm tra từng khoản bị khấu trừ trong lương.
1.2 Đối với doanh nghiệp (sử dụng lao động)
Doanh nghiệp trả lương Net dễ dàng quản lý số lượng người lao động và quy mô lao động. Bên cạnh đó, doanh nghiệp có thể chủ động trong việc tính toán các khoản phí phải nộp cho người lao động.
Nhờ chi trả lương Net cố định, việc xử lý số liệu nhanh hơn. Người lao động cũng ít thắc mắc hơn về các khoản giảm trừ mà doanh nghiệp còn có thể giảm bớt các chi phí khác.
2. Nhược điểm khi nhận lương Net
2.1 Đối với người lao động
Khi người lao động nhận lương Net, doanh nghiệp chịu trách nhiệm toàn bộ việc đóng các khoản phí bảo hiểm cho người lao động. Nếu sử dụng toàn bộ khoản tiền này đóng chung sẽ dẫn đến mức đóng thấp và mức hưởng cũng thấp đi.
Vì vậy, rủi ro ở hình thức này chính là các quyền lợi bảo hiểm của người lao động nhận được có thể thấp hơn so với quyền lợi thực tế mà họ được nhận.
2.2 Đối với doanh nghiệp (sử dụng lao động)
Doanh nghiệp sử dụng lao động sẽ gặp khó khăn trong việc quản lý số lượng, quy mô lao động. Các hoạch định chiến lược phát triển, xây dựng báo cáo tài chính hàng năm của doanh nghiệp và chính sách dành cho người lao động cũng mất nhiều thời gian xử lý hơn.
Người nhận lương Net cần biết gì để tránh bị thiệt thòi?
1. Lương Net có bao gồm các khoản phụ cấp không?
Trên thực tế, lương Net chưa chắc là toàn bộ phần lương mà người lao động nhận được. Điều này còn phụ thuộc vào thỏa thuận và chính sách phúc lợi, đãi ngộ của doanh nghiệp.
Các khoản phụ cấp như tiền xăng xe, tiền điện thoại, tiền làm thêm ngoài giờ, tiền ăn trưa... sẽ được cộng thêm vào mức lương Net hàng tháng. Do đó, khi thỏa thuận lương với nhà tuyển dụng, người lao động nên đề xuất mức lương Net chưa bao gồm các khoản phụ cấp này.
Nếu nhà tuyển dụng đề xuất mức lương Net, người lao động cần hỏi rõ lương Net này đã bao gồm các khoản phụ cấp chưa để tránh sự nhập nhằng không đáng có về sau.
2. Một số khoản phí người lao động phải đóng khi nhận lương Net
Khi người lao động hưởng lương, họ cần đóng các khoản sau:
Theo quy định, người lao động khi ký kết hợp đồng với doanh nghiệp sẽ được hưởng quyền lợi từ các loại bảo hiểm bắt buộc như BHXH, BHYT, BHTN. Trước đó, người lao động và doanh nghiệp có nghĩa vụ cùng nhau đóng các mức phí bảo hiểm bắt buộc.
Tỷ lệ phân chia các khoản phí giữa người lao động và doanh nghiệp như sau:
- Mức đóng BHXH cần đóng là 22,5%. Trong đó, người lao động đóng 8% và doanh nghiệp sử dụng lao động đóng 17,5%.
- Mức đóng BHYT cần đóng là 4,5%. Trong đó, người lao động đóng 1,5% và doanh nghiệp sử dụng lao động đóng 3%.
- Mức kinh phí công đoàn cần đóng là 2% (so với quỹ tiền lương của người lao động nhận được). Doanh nghiệp sử dụng lao động chịu trách nhiệm đóng toàn bộ phí này.
Bên cạnh các loại phí bảo hiểm bắt buộc phải đóng theo quy định, người lao động còn phải đóng thuế TNCN nếu ký kết hợp đồng lao động với thời hạn 3 tháng trở lên. Với hình thức này, người lao động sẽ phải đóng thuế theo biểu lũy tiến từng phần.
Lúc này, việc đóng thuế thu nhập cá nhân cũng sẽ phụ thuộc vào tiền lương và các khoản thu nhập mà người lao động nhận được.
3. Kiểm tra việc đóng BHXH thường xuyên
Để tránh việc doanh nghiệp “qua mặt” (đóng mức bảo hiểm thấp hoặc trốn đóng bảo hiểm bắt buộc), người lao động nhận lương Net nên thường xuyên kiểm tra quá trình đóng các loại bảo hiểm của mình.
Nếu nhận thấy bất cứ sai sót hay vấn đề nào phát sinh, người lao động cần trao đổi trực tiếp với doanh nghiệp. Bởi vì mức lương đóng bảo hiểm sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến các loại trợ cấp ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, thất nghiệp, lương hưu… sau này
Lời kết
Tóm lại, nhận lương Net mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng đòi hỏi người lao động phải chủ động hơn trong việc bảo vệ quyền lợi của mình. Để tránh những rủi ro không đáng có, hãy thỏa thuận rõ ràng với người sử dụng lao động về mức đóng bảo hiểm và kiểm tra thông tin đóng bảo hiểm định kỳ.
