Ngẫm cuộc đời tư vấn của mình, cái hay là được nhìn. Nhìn nhiều thứ lắm. Hôm nay xin hầu cả nhà chuyện sáng nay.

Chả là, đời làm tư vấn nên cuộc sống của tôi chỉ đủ ăn, chưa dám nói khấm khá. Vì thế tôi hay lót dạ buổi sáng bằng 1 ổ bánh mì trứng ở quán nước gần nhà. Việc chẳng đáng gì nếu như con đường cái (đường chứ không phải phố) trước cửa quán nước đang thi công cáp điện ngầm. Bà bán nước than phiền nhiều việc:
- Đáng ra đào đến đâu là trải nhựa tới đó. Hôm trước thi công xong, sáng ra là phải lát nhựa đường luôn để khỏi bụi chứ không phải là để 1 đoạn dài mấy ngày rồi mớt làm như thế. Chỗ này từ quê mà lên nên mới thế chứ ở trên phố thì hôm trước đào, hôm sau xong luôn.
- Bà quét rác thấy đường bụi, toàn sỏi, đất do đường đang thi công thì phải quét cho hết sỏi với cả đá đi. Chứ thế này chỉ có đi gom rác thôi chứ quét gì.
...
Tôi thêm lời: "Đấy! Bà thấy chưa? Mới mấy hôm trước còn nói thì hôm nay họ đã trải nhựa qua nhà bà rồi nhé!". Bà nói: "Ồi! Trải thế này thì trải làm gì. Đáng ra phải cho xe lu lu cho phẳng". Rà bà kể chuyện ngày xưa bà làm công nhân thi công đường. Bà được người ta đào tạo đàng hoàng chứ không như bây giờ cứ có công trình rồi đi tìm người ở quên lên làm.

Nghe bà kể lại nhớ đến công ty. Trong cuộc họp, trưởng phòng nói:
- Em muốn trao đổi với anh về KPI. Trong này có 1 KPI là về làm bộ Y. Em thấy nếu chỉ để chỉ tiêu như vậy thì các bạn vẫn còn thời gian. Em đề nghị chúng ta nên thêm chỉ tiêu.
+ Tôi: Thế à? Anh nhớ là khi xây KPI chúng ta đã thống nhất tiêu chuẩn thế nào là bộ Y rồi mà nhỉ? Bộ Y bao gồm A + B.
- Vâng! Nhưng làm Y ngắn quá.
+ Tôi: Anh nhớ là chúng ta đã quy định làm Y là làm dài cơ mà?
- KPI này không làm được anh ạ. Nếu làm dài thì rất khó. Vì nó mất quá nhiều công sức.
+ Tôi: Thì vì việc đó, chúng ta mới cần quy định tiêu chuẩn thế nào là Y. Chứ làm ngắn để dễ làm thì tính KPI làm gì?
+ Giám đốc hỏi: "Tại sao lại không thể làm dài được?".
- Vì có những thứ ngắn. Cố mấy cũng không dài ra.
+ Anh chứng minh cho em thấy rằng anh rất bận nhưng vẫn thực hiện được KPI này thì sao?
- Nhưng khách hàng thì họ chỉ cần ngắn thôi.
+ Tôi góp ý: Nếu vậy tại sao chúng ta không quy định 1 cái dài bằng tổng x cái ngắn?
- Anh ạ! Để làm 1 cái ngắn công sức đôi khi mất cả ngày.
+ Tôi: Đấy! Chúng ta chỉ cần quy định 1 cái dài = 10 cái ngắn vậy là giải quyết được bài toán nhân viên thừa thời gian của em rồi còn gì?

- Vẫn không được anh ạ. Có nhiều việc phải làm Y ở dạng ngắn. Nếu làm ngắn thì lại không được ghi nhận KPI. Ví dụ như bên M cần Y để PR. Mà chỉ có thể làm ngắn.
+ Giám đốc: Trong trường hợp em vừa nói, anh vẫn có thể làm dài được thì em nghĩ sao?
- Không thể làm được anh ạ. Em muốn đề xuất trong trường hợp làm Y ngắn vậy, chúng em có quyền từ chối. Vì nó không được tính vào KPI.
+ Tôi: Không từ chối được em ạ.
+ Giám đốc: Sao em lại có thể suy nghĩ như thế nhỉ? Em hãy nhìn tổng thể hơn nữa đi.
+ Tôi: Nếu em từ chối làm Y cho bộ phận M để PR thì chúng ta sẽ không có khách hàng. Không có khách hàng thì không có tiền. Không có tiền thì không thể nuôi được anh em.
+ Giám đốc: Em hãy suy nghĩ như là 1 trưởng phòng đi. Đặt mình vào vai trò của anh để nghĩ.
...
Nghiệm đi nghiệm lại, hóa ra:
- Cấp F (founder/Sáng lập) luôn muốn cấp O (Owner/Sở hữu) suy nghĩ như cấp F.
- Cấp O thì lại muốn cấp C (Chief/Giám đốc) suy nghĩ như O.
- Cấp C lại muốn cấp M (Manager/Quản lý) suy nghĩ như C.
- Cấp M thì lại muốn cấp S (Staff/Nhân viên) suy nghĩ như M.
- Còn cấp M thì lại muốn cấp I (Inter/Thực tập) suy nghĩ như M.
Nhưng đời không như mơ, không phải ai cũng vượt tầm mình để nghĩ. Tầm họ thế nào, họ sẽ có giấc mơ như thế.

Chúng ta sẽ làm gì để nâng tầm người dưới cấp?