Mô hình đánh giá năng lực ASK (Attitude – Skills – Knowledge) là một trong những phương pháp phổ biến được áp dụng rộng rãi trong quản lý nhân sự, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực. Mô hình này giúp đánh giá toàn diện năng lực của cá nhân dựa trên ba yếu tố cốt lõi: Thái độ (Attitude), Kỹ năng (Skills) và Kiến thức (Knowledge). Đây không chỉ là công cụ đo lường hiệu quả mà còn là nền tảng để xây dựng lộ trình phát triển năng lực phù hợp với từng cá nhân và tổ chức. Vậy mô hình ASK có ý nghĩa như thế nào và cách áp dụng ra sao trong thực tiễn? Cùng Blognhansu tìm hiểu trong bài viết nhé!
ASK là viết tắt của Attitude - Skill - Knowledge, là mô hình tiêu chuẩn nghề nghiệp được ứng dụng rộng rãi nhất trên thế giới. Thông qua những ý tưởng nền tảng của Benjamin Bloom (1956), mô hình ASK nay đã được chuẩn hóa thành một công cụ đánh giá năng lực nhân sự với 3 nhóm chính:
Mỗi nhóm trong mô hình là một nhóm yêu cầu mà doanh nghiệp, tổ chức hay công ty đặt ra cho cá nhân để hoàn thành vị trí công việc cụ thể.
Thông thường, tổ chức sẽ có một bộ từ điển năng lực được xây dựng theo mô hình ASK với danh sách những tiêu chuẩn năng lực chung. Và quan trọng là phù hợp với văn hóa và yêu cầu phát triển chung. Sau đó, với mỗi vị trí công việc đặc thù, doanh nghiệp sẽ chọn ra một số kiến thức - kỹ năng - thái độ có liên quan để thiết lập khung năng lực cụ thể.
Năng lực không mang tính chung chung. Khi nói đến năng lực, người ta thường đề cập năng lực thuộc về một hoạt động cụ thể nào đó như năng lực toán học của hoạt động học tập hay nghiên cứu toán học, năng lực hoạt động chính trị của hoạt động chính trị, năng lực giảng dạy của hoạt động giảng dạy…
Như vậy, có thể định nghĩa năng lực nghề nghiệp: “Năng lực nghề nghiệp là sự tương ứng giữa những thuộc tính tâm, sinh lý của con người với những yêu cầu do nghề nghiệp đặt ra. Nếu không có sự tương ứng này thì con người không thể theo đuổi nghề được”.
Ở mỗi một nghề nghiệp khác nhau sẽ có những yêu cầu cụ thể khác nhau. Tuy nhiên, theo tác giả Mạc Văn Trang thì năng lực nghề nghiệp được cấu thành bởi 3 thành tố sau:
+ Tri thức chuyên môn
+ Kỹ năng hành nghề
+ Thái độ đối với nghề
>> Đây chính là ASK (Kiến thức - Kỹ năng - Thái độ)
Thái độ là yếu tố hàng đầu trong mô hình ASK. Đánh giá nhân sự theo thái độ tập trung vào 5 cấp độ sau:
Mô hình ASK dựa trên kỹ năng bao gồm các cấp độ sau:
Kiến thức là yếu tố quan trọng trong mô hình ASK. Để đánh giá năng lực cần chú trọng về các cấp độ:
Áp dụng mô hình ASK như thế nào thì hiệu quả? Cùng tìm hiểu nhé!
Sàng lọc ứng viên là quá trình xem xét hồ sơ xin việc của ứng viên. Mục đích của việc sàng lọc là lựa chọn đủ số lượng CV tiềm năng và phù hợp với nhiệm vụ của doanh nghiệp đặt ra trong số hàng trăm hồ sơ gửi đến. Việc này giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, thời gian tuyển dụng.
Để xây dựng bộ tiêu chí sàng lọc nhân viên, bạn cần lưu ý một số điều sau:
- Tiêu chí trình độ chuyên môn: Phụ thuộc vào yêu cầu của công việc, doanh nghiệp sẽ xác định rõ tiêu chí trình độ chuyên môn mà vị trí tuyển dụng hướng đến thông qua bằng cấp, chứng chỉ, … Tiêu chí này cũng là một phần không thể thiếu trong mô hình ASK.
- Tiêu chí kinh nghiệm làm việc: Nhà tuyển dụng có yêu cầu kinh nghiệm làm việc tăng theo từng cấp bậc. Tùy vào độ khó công việc cần tuyển dụng và ngân sách lương, phúc lợi dành cho ứng viên trúng tuyển, doanh nghiệp xác định yêu cầu kinh nghiệm để sàng lọc hồ sơ.
- Tiêu chí kỹ năng quan trọng: Với mỗi vị trí, hãy đưa ra các tiêu chí và kỹ năng quan trọng khác nhau. Chẳng hạn, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng quản lý thời gian, …
Mô hình ASK cũng được áp dụng trong việc xây dựng khung năng lực đánh giá nhân sự nội bộ. Cấu trúc để xây dựng khung năng lực được gợi ý như sau:
- Năng lực cốt lõi: Kỹ năng giao tiếp, kỹ năng xử lý và giải quyết vấn đề, kỹ năng về ngôn ngữ, …
- Năng lực theo vai trò: Tổng hợp theo các năng lực thực tiễn như năng lực lãnh đạo, năng lực quản lý, năng lực tư duy, …
- Năng lực chuyên môn: Gắn với từng lĩnh vực, ví vị trí cụ thể mà cần có kỹ năng khác nhau. Ví dụ: kỹ năng lập trình, kỹ năng thiết kế, kỹ năng truyền thông, …
- Năng lực hành vi: Định nghĩa dưới dạng hành vi, mục đích là đảm bảo khả năng ứng dụng cũng như mức độ thuần thục. Nhà quản lý có thể dùng các công cụ hỗ trợ như MBTI, DISC, …
Ngoài ra, mô hình ASK cũng được áp dụng để định hướng và phát triển nhân sự.
Mong rằng bài viết trên đã cho bạn cái nhìn tổng quan nhất về mô hình ASK là gì. Đây là một khái niệm khá quen thuộc trong môi trường công sở nếu bạn bắt đầu đi làm. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào về nhân sự, đừng quên để lại ở phần bình luận nhé!
Hôm nay là ngày Giỗ Tổ, cả nưics được nghỉ, tôi cũng nhân dịp này… Read More
Jim Koch, người sáng lập hãng bia hàng đầu nước Mỹ, từng nói: “Tôi có… Read More
Bí kíp giúp công ty có vốn thêm ngắn hạn + giảm lương đội ngũ… Read More
Nhân sự đã được đánh giá là một trong những bộ phận quan trọng hàng… Read More
Trường hợp nào người sử dụng lao động được đơn phương chấm dứt hợp đồng… Read More
Hiện nay có rất nhiều công cụ giúp doanh nghiệp đánh giá năng lực ứng… Read More