Ưu và nhược điểm của cách tính lương theo KPI và 3P

Chính sách lương thưởng không chỉ tác động đến lợi nhuận ngắn hạn mà còn tác động đến sự phát triển của doanh nghiệp. Xây dựng tiêu chuẩn cho mỗi vị trí, đảm bảo trả lương công bằng luôn là việc mà người lãnh đạo, quản lý quan tâm. Để xây dựng hệ thống lương, doanh nghiệp áp dụng cách tính lương theo 3P và KPI. Cùng Blognhansu tìm hiểu về hai hình thức trả lương này nhé!

1. Cách tính lương theo KPI

1.1 KPI là gì?

KPI hay Key Performance Indicator thường được hiểu là chỉ số đo lường hiệu quả, hiệu suất công việc. KPI là phương pháp phổ biến được nhiều doanh nghiệp sử dụng trong quản trị hiệu suất. Nó hỗ trợ gần như mọi mặt trong công việc, đặc biệt là bộ phận bán hàng, marketing, nhân sự và các bộ phận liên quan.

1.2 Ưu điểm của cách tính lương theo KPI

# KPI tác động trực tiếp đến mục tiêu kinh doanh

Các chỉ số KPI được xây dựng dựa trên những mục tiêu chiến lược của tổ chức. Vì vậy, khi mỗi cá nhân hiểu rõ và có trách nhiệm với KPI của mình thì họ cũng hướng tới thực thi mục tiêu kinh doanh chung của công ty.

Hơn thế, cách tính lương theo KPI đảm bảo việc đánh giá hiệu quả không cảm tính. Mọi công việc lớn nhỏ trong doanh nghiệp đều được thực hiện có mục tiêu và đúng định hướng.

# KPI khích lệ tinh thần làm việc trong doanh nghiệp

Việc theo dõi, đánh giá KPI giúp ghi nhận sự đóng góp của nhân viên đối với doanh nghiệp, cũng như, nhắc nhở về những trách nhiệm đã cam kết. Từ đó, nhân viên sẽ không ngừng thúc đẩy bản thân tiến bộ hơn để hoàn thành công việc.

Bên cạnh đó, khi đạt được một chỉ tiêu KPI đã đề ra, nhân viên sẽ cảm thấy hạnh phúc về những đóng góp của mình với tập thể. Nhân viên nhờ vậy mà gắn bó với doanh nghiệp hơn, khao khát cống hiến nhiều hơn.

# KPI thúc đẩy sự phát triển của mỗi cá nhân

Nhờ cách tính lương theo KPI, các bộ phận dễ dàng theo dõi tiến độ thực hiện công việc tại mọi thời điểm mà không cần chờ đến cuối tháng, cuối quý hay kết thúc dự án. Thường xuyên theo dõi KPI, nhất là trên hệ thống đo lường KPI theo thời gian thực, sẽ giúp trả lời những câu hỏi như cần làm những việc gì, tại sao nên làm, làm như thế nào, …

Nhờ vậy, cá nhân hay doanh nghiệp có thể liên tục nhìn nhận lại hoạt động công việc là hiệu quả hay không, cần cải thiện điều gì. Bản thân nhân viên khi theo dõi hiệu suất công việc của mình và đưa ra giải pháp kịp thời cũng dễ dàng đạt được mục tiêu hơn.

Việc đánh giá hay cách tính lương theo KPI giúp mỗi cá nhân cải thiện liên tục và làm việc linh hoạt hơn. Điều này đặc biệt quan trọng với sự phát triển của mỗi thành viên trong tổ chức.

# KPI có vai trò quyết định với quản trị hiệu suất

Có thể nói đây là ưu điểm lớn nhất trong việc đánh giá KPI, là sự tổng hợp của các lợi ích trên. Những gì đo lường được thì cũng sẽ quản lý được, kể cả tinh thần, văn hóa hay năng lực của nhân viên.

Hình thức trả lương theo KPI giúp minh bạch và đơn giản hóa việc quản lý hiệu suất, cho phép mọi người nhìn thấy không chỉ những gì họ đang làm mà cả những những gì mọi người xung quanh khác làm. Qua đó, tất cả mọi người đều làm việc hướng tới cùng một định hướng, mục tiêu.

1.3 Nhược điểm của hình thức trả lương theo KPI

- Các chỉ tiêu KPI nếu không được xác định rõ ràng sẽ ảnh hưởng không tốt và thậm chí gây tâm lý hoang mang và chán nản với người lao động. Năng suất công việc do vậy mà bị suy giảm.

- Chỉ số KPI xây dựng không đạt được tiêu chí SMART sẽ ảnh hưởng đến hệ thống quản trị trong doanh nghiệp.

- Hiệu quả của KPI sẽ không cao nếu áp dụng trong thời gian dài.

- Để xây dựng hệ thống KPI yêu cầu người thiết lập phải có chuyên môn, hiểu biết về chỉ số này. Vậy mới có thể xây dựng và áp dụng một cách khoa học nhất.

- Xây dựng các chỉ tiêu thiếu tính chính xác và tính thực tế dễ khiến các chỉ tiêu đề ra vượt quá năng lực hoàn thành của nhân viên. Dẫn đến kết quả công việc không như ý, gây ảnh hưởng cho toàn bộ hệ thống.

2. Cách tính lương theo 3P

2.1 Lương 3P là gì?

"Hệ thống 3P là phương pháp trả lương dựa trên 3 yếu tố chính: Position (P1) - vị trí công việc, Person (P2) - năng lực cá nhân và Performance (P3) - mức độ hoàn thành công việc để tính toán và trả thu nhập cho người lao động".

Cách tính lương theo 3P dựa trên 3 yếu tố:

- Pay for Position (P1): Trả lương theo vị trí công việc. Doanh nghiệp/công ty dùng số tiền cố định chi trả tiền lương 1 tháng cho một vị trí, bất kể người đó là ai và có năng lực như thế nào.

- Pay for Person (P2): Trả lương theo năng lực. Doanh nghiệp/Công ty dựa vào khung đánh giá năng lực để chi trả lương cho nhân viên.

- Pay for Performance (P3): Trả lương theo kết quả. Thưởng của người lao động(nhân viên) sẽ được chi trả dựa trên hiệu suất công việc, đạt được tiêu chí đã đưa ra và mang lại lợi ích cho doanh nghiệp.

2.2 Ưu điểm của cách tính lương theo 3P

# Lương 3P đảm bảo sự công bằng trong trả lương

Việc sử dụng hình thức trả lương theo 3P giúp loại bỏ các yếu tố cảm tính, quan hệ cá nhân, tình cảm hay thiên vị. Người lao động sẽ cảm thấy xứng đáng với công sức mình bỏ ra, yên tâm làm việc và cố gắng nâng cao hiệu suất.

Bên cạnh đó, lương 3P còn giúp triệt tiêu ảnh hưởng từ yếu tố tuổi tác hay kinh nghiệm. Đồng thời, tạo ra môi trường cạnh tranh mà ở đó bất kỳ ai, ở độ tuổi hay cấp bậc nào đều phải nỗ lực để nâng cao hiệu suất công việc.

# Lương 3P giúp cân bằng năng lực cạnh tranh của thị trường

Một khi nhiều doanh nghiệp sử dụng cách tính lương theo 3P, nó sẽ tạo nên một xu hướng và quy chuẩn chung cho việc trả lương công bằng. Điều này tác động rất lớn đến uy tín thương hiệu của doanh nghiệp, để thu hút và giữ chân những cá nhân có năng lực.

# Lương 3P là đòn bẩy giúp mỗi cá nhân phát triển, nâng cao năng lực tổ chức

Trong hệ thống lương 3P, P3 chỉ việc trả lương theo kết quả và thành tích công việc đạt được. Điều này khuyến khích nhân viên chú trọng đến chất lượng công việc, giảm thiểu rủi ro, sản phẩm lỗi hay bất kỳ hoạt động nào gây thiệt hại cho tổ chức. Từ đó, tăng năng suất của doanh nghiệp và đạt được các mục tiêu kinh doanh đề ra.

# Lương 3P là cơ sở quan trọng trong công tác tuyển dụng và đào tạo

Nhờ vào tiêu chuẩn năng lực của mỗi vị trí đã xây dựng, doanh nghiệp thực hiện công tác tuyển chọn gần nhu cầu hơn. Những ứng viên đáp ứng nhiều hơn tiêu chuẩn năng lực thì khả năng làm việc sẽ hiệu quả hơn.

Ngoài ra, nhờ cách tính lương theo 3P, quản lý, lãnh đạo có thể nhìn thấy những nhân viên tiềm năng để kịp thời bồi dưỡng và phát triển. Đồng thời, phát hiện ra những nhân viên chưa có năng lực để mở các chương trình đào tạo phù hợp.

# Lương 3P hoàn thiện hệ thống đánh giá KPI

Khi đánh giá dựa trên kết quả công việc giúp doanh nghiệp có điều kiện quan sát và hoàn thiện bộ chỉ tiêu đánh giá KPI. Điều này không những là cơ sở trả lương cho nhân viên mà còn giúp tổ chức trong công tác quản lý nhân sự kết hợp với việc đạt được các mục tiêu chiến lược của công ty.

2.3 Nhược điểm của hình thức trả lương theo 3P

Cũng như cách tính lương theo KPI, trả lương theo 3P ngoài những ưu điểm thì cũng có nhược điểm không thể tránh khỏi.

# Lương 3P ít nhiều gây nên sự cứng nhắc

Khi thị trường nhân lực biến đổi, vấn đề giữ chân người lao động sẽ là bài toán khó trong doanh nghiệp. Nhân viên sẽ nhanh chóng nắm bắt để đòi hỏi tăng lương thưởng hoặc so sánh với các vị trí, doanh nghiệp khác.

Hơn thế, các doanh nghiệp đối thủ luôn sẵn sàng chào đón nhóm nhân sự có kinh nghiệm, chuyên môn về làm việc cho họ. Lúc này, nhiều doanh nghiệp rơi vào tình trạng chạy đua theo thị trường lao động để điều chỉnh chế độ tiền lương dẫn tới hệ thống lương 3P bị phá vỡ.

# Vấn đề trả lương theo năng lực

Như bạn cũng biết, mỗi ngành nghề đều có những chiến lược kinh doanh phát triển riêng để tồn tại. Vậy nên, khi áp dụng chung một chuẩn năng lực thì sẽ không thực sự phù hợp. Kết quả là sau một thời gian thực hiện sẽ có sự đánh đồng về năng lực chuyên môn cũng như năng lực khác trong cùng một mô hình kinh doanh hay cả các ngành khác.

Đây là một nhược điểm của cách tính lương theo 3P mà nhiều doanh nghiệp đang gặp phải.

# Vấn đề trả lương theo đánh giá thành tích

Trả lương theo đánh giá thành tích là một phần bổ trợ trong hệ thống lương 3P. Khi áp dụng 3P, doanh nghiệp cần phải hiểu rõ và đầy đủ về yếu tố này. Không nên lầm tưởng đây đơn giản chỉ là “đánh giá dựa trên thành tính” mà nó phải được đánh giá theo cả một quy trình dưới tác động của các yếu tố bên ngoài.

Hình thức trả lương 3P được thiết lập để dung hòa quyền lợi giữa nhân viên và lợi ích của doanh nghiệp. Qua đó, góp phần giảm thiểu các nguy cơ, rủi ro không đáng có, tiến tới tăng năng suất lao động và tăng mức độ gắn kết giữa nhân viên và tổ chức.

Lời kết,

Nhìn chung, cách tính lương theo KPI hay 3P đều có những ưu và nhược điểm riêng biệt. Do đó, khi áp dụng, doanh nghiệp phải linh hoạt để thích ứng. Đòi hỏi mỗi hệ thống quản trị doanh nghiệp khi tiến hành xây dựng hệ thống phải có sự cân nhắc kỹ lưỡng để mang lại hiệu quả phát triển và thu về nguồn lợi lớn nhất.