Khám phá 5 mô hình quản trị nhân sự trong doanh nghiệp

Như bạn cũng biết, quản trị nhân sự là một quy trình đặc biệt quan trọng đối với bất kỳ doanh nghiệp nào. Các nhà lãnh đạo, quản lý cần phải nghiên cứu, tìm hiểu về nhân sự để xây dựng hệ thống quản lý nhân sự tối ưu. Trong bài viết hôm nay, cùng Blognhansu "giải mã" 5 mô hình quản trị nhân sự trong doanh nghiệp nhé!

1. Mô hình quản trị nhân sự là gì?

“Mô hình quản trị nhân sự là tất cả hoạt động của tổ chức để thu hút, xây dựng, sử dụng, phát triển, đánh giá và giữ gìn một lực lượng lao động phù hợp với yêu cầu công việc về mặt số lượng và chất lượng”.

Quản lý nhân sự hiệu quả là bước quan trọng cho quá trình phát triển của bất kỳ doanh nghiệp nào. Một nhà quản trị có tầm nhìn và chiến lược là người biết lựa chọn phương pháp quản trị nhân lực đúng đắn. Cũng như, tùy theo điều kiện, quan điểm mà mỗi công ty sẽ phù hợp với những chiến lược nhân sự khác nhau.

2. Các mô hình quản trị nhân sự thường gặp trong doanh nghiệp hiện nay

Các mô hình quản trị nhân sự dưới đây đều là mô hình tiêu chuẩn, có thể áp dụng mọi loại hình doanh nghiệp. Do đó, việc áp dụng tốt các mô hình quản trị sẽ giúp lãnh đạo hệ thống hóa thông tin và đảm bảo nguồn lực nhân sự tại doanh nghiệp.

2.1 Mô hình quản trị nhân sự theo thuyết nhu cầu MASLOW (lấy thuyết MASLOW làm nền tảng)

MASLOW là mô hình quan trọng nhất trong xây dựng mô hình quản lý nhân sự. Tháp Maslow bao gồm 5 tầng và được liệt kê dưới dạng kim tự tháp: nhu cầu vật chất, nhu cầu an toàn, nhu cầu xã hội, nhu cầu được tôn trọng và nhu cầu tự thể hiện bản thân.

Nhà lãnh đạo nên hiểu rõ về nhu cầu của nhân viên đang ở mức nào của tháp để đưa ra giải pháp hợp lý. Đó là chế độ lương thưởng, công bằng và bình đẳng, tôn trọng nhân viên, tạo điều kiện và cơ hội cho nhân viên phát triển.

2.2 Mô hình quản trị nhân sự 5PS của SCHULER

Mô hình quản trị nhân sự 5PS được phát triển bởi Schuler, tập trung vào các mối quan hệ nội tại giữa mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp và 5 hoạt động nhân sự. 5PS là viết tắt của: Philosophy - Quan điểm, Policies - Chính sách, Programs - Chương trình, Process - Quy trình và Practices - Hoạt động.

Với 5 hoạt động này, mô hình 5PS chỉ ra mối tương tác phức tạp giữa các hoạt động nhân sự cần thiết để hình thành và phát triển hành vi của cá nhân và nhóm. Mục tiêu là đáp ứng các nhu cầu chiến lược của doanh nghiệp.

Schuler cũng cho rằng doanh nghiệp cần bắt đầu từ việc xác định nhu cầu kinh doanh chiến lược và phân tích một cách có hệ thống ảnh hưởng của những nhu cầu đó đối với 5 hoạt động (5PS) trên. Quy trình quản trị nguồn nhân lực tạo cơ hội cho phòng nhân sự tham gia vào quá trình xây dựng chiến lược kinh doanh.

2.3 Mô hình quản trị nhân sự HARVARD

Mô hình HARVARD được đề xuất bởi Beer và các cộng sự vào năm 1984. Cho đến nay, mô hình quản trị nhân sự này vẫn được nhiều doanh nghiệp áp dụng.

HARVARD lấy con người làm trọng tâm, coi trọng mối quan hệ giao tiếp giữa các cá nhân trong tập thể. Đồng thời, đề cao vai trò của người lãnh đạo trong việc tạo động lực gắn kết trong đội nhóm.

Bên cạnh đó, mô hình này cũng xác định một số yếu tố chính gắn với việc tạo ra sự tích cực bên trong và bên ngoài, như chiến lược, cơ cấu tổ chức, văn hóa, nhiệm vụ, đặc tính lao động và các chính sách nhân sự. Hiệu quả từ sự kết hợp giữa chính sách quản lý nguồn nhân lực với chiến lược kinh doanh là lợi tức, thì phần, chất lượng sản phẩm, hình ảnh doanh nghiệp, …

2.4 Mô hình quản trị nhân sự kiểu Nhật của William Ouchi (Thuyết Z)

Học thuyết Z của William Ouchi chú trọng vào việc gia tăng sự trung thành của người lao động với tổ chức bằng cách tạo niềm tin và hài lòng cho nhân viên trong - ngoài thời gian làm việc. Cũng như, đảm bảo cho cấp trên nắm bắt tình hình cấp dưới, cho nhân viên tham gia quyết sách và kịp thời phản ánh lên cấp trên.

Trong mô hình quản trị nhân sự này, nhà quản lý cấp cơ sở phải có đủ quyền xử lý các vấn đề cấp cơ sở; có năng lực điều hành, phối hợp những quan điểm của nhân viên và khuyến khích nhân viên phát huy khả năng của họ. Nhà quản lý cấp trung phải thống nhất tư tưởng về quan điểm, điều chỉnh và hoàn thiện những ý kiến của cấp cơ sở.

Ngoài ra, học thuyết Z của William Ouchi bao gồm:

+ Tổ chức đảm bảo chế độ làm việc lâu dài để nhân viên yên tâm trong công việc và tăng thêm tinh thần trách nhiệm.

+ Nhà quản trị quan tâm đến phúc lợi của nhân viên, không có sự phân biệt giữa cấp trên và cấp dưới.

+ Đánh giá nhân viên rõ ràng, toàn diện và có biện pháp kiểm soát tế nhị, giữ thể diện cho người lao động.

Mô hình quản trị nhân sự này được nhiều người ủng hộ, không chỉ với người Nhật mà còn người phương tây luôn coi trọng sự trung thành và lòng tự trọng hay cái tôi của họ. Học thuyết là phương thức mà người Nhật sử dụng, đem lại hiệu quả và thành công lớn trong doanh nghiệp.

2.5 Mô hình quản trị nhân sự GROW

GROW là mô hình quản trị nhân sự đại diện cho 4 khía cạnh: Goal - Mục tiêu, Reality - Hiện thực, Options (Obstacles) - Lựa chọn (hoặc Trở ngại) và Will - Hành động cụ thể để hiện thực hóa mục tiêu.

Mô hình dựa trên nguyên lý người lãnh đạo lập kế hoạch cho lộ trình (Goal). Từ lộ trình này, các thành viên trong nhóm quyết định địa điểm họ đến và xác định vị trí hiện nay của họ (Reality).

Tiếp theo, nhà lãnh đạo suy nghĩ, lựa chọn giải pháp để chuẩn bị sẵn sàng cho mọi tình huống và thử thách gặp trên đường (Options/Obstacles). Cuối cùng là nâng cao ý chí, người quản lý phải đảm bảo cho tất cả thành viên trong nhóm đều quyết tâm thực hiện (Will).

Nhìn chung, mô hình quản trị nhân sự GROW giúp người lãnh đạo đưa ra lộ trình và định hướng chính xác cho nhân viên phát triển.

Lời kết,

Trên đây là 5 mô hình quản trị nhân sự thường gặp hiện nay. Chắc chắn sẽ không có mô hình quản lý nhân sự đúng hay sai mà chỉ có mô hình phù hợp với tầm nhìn, quy mô và văn hóa của doanh nghiệp. Do đó, nhà lãnh đạo hoặc bộ phận phải hiểu rõ về cơ cấu, thành phần, tính chất nguồn nhân lực, linh hoạt kết hợp mô hình quản trị và tình hình thực tế khoa học.