[Case study] Tình huống rủi ro về con người trong quá trình quản trị nhân sự – nhân viên xóa dữ liệu

Trong hành trình tư vấn xây dựng Hệ thống QTNS, tôi luôn gặp những tình huống, bài toán liên quan đến con người. Trong các tình huống đó, có tình huống làm tổn thất cho công ty rất nhiều. Có tình huống thì kế toán làm mất hàng tỉ tiền thuế (bị phạt), có tình huống mua hàng gửi giá, có tình huống confounder (cổ đông) ra mở rồi chuyển mối làm ăn cho công ty riêng...

Hôm nay tôi đọc được một tình huống rủi ro về con người trong quá trình quản trị nhân sự - nhân viên xóa dữ liệu. Đây là tình huống về một số bạn thực tập marketing.

Xin chia sẻ tình huống để anh chị em tham khảo và cẩn thận trong các vấn đề về tuyển dụng. Tôi theo quan điểm con người sinh ra vốn tính ác. Vì thế khi đi tư vấn xây dựng hệ thống QTNS cho các đối tác tôi luôn tìm cách để bít các lỗ hổng (kiểu như để cửa mở cho trộm vào) về mặt chính sách, tránh rủi ro cho tổ chức khi quản trị nhân sự. Do đó hệ thống của tôi có thiên hướng về pháp trị (cai trị dựa trên pháp luật).

Tái bút: Nhiều người nhận xét về thế hệ Z này nọ. Nhưng có vẻ họ nhầm giữa đặc điểm tuổi trẻ với đặc điểm thế hệ. Theo tôi thì đặc điểm của thế hệ Z là tiếp cận với mạng xã hội nhiều và sớm nên sẽ dễ tự do hơn trong phát ngôn trên mạng, có suy nghĩ cuộc sống dễ kiếm tiền (kiểu quay mấy cái video là có tiền về), sử dụng điện thoại và phần mềm điện thoại tốt.

Xin mời cả nhà cùng đọc!

***
Cẩn trọng với các nhân viên khi cho nghỉ việc và đặc biệt những bạn còn ít kinh nghiệm trong công việc và cuộc sống.

Hôm nay H muốn đăng đàn 2 thành viên Gen Z này để cộng đồng H cùng các ACE đang làm tuyển dụng hoặc có công ty thì không nên tuyển hoặc nếu có lỡ đang sử dụng nhân sự này thì cần có hướng giải quyết kịp thời sắp tới, nhằm tránh rủi ro không đáng có. Cũng như các Anh/chị nâng cao cảnh giác, cẩn trọng hơn với những bạn có lối sống thiếu suy nghĩ, thiếu đạo đức, thiếu trách nhiệm như trường hợp 2 bạn dưới đây nhé. Chuyện không chỉ có thể dừng ở 2 bạn này mà cũng sẽ có những nhân viên thiếu năng lực và kĩ năng ngoài kia, có thể sẽ có những hành vi tương tự. ACE đọc xong bài này có lời khuyên hay tư vấn thêm cho mình, mình welcome cảm ơn đa tạ hết sức.

Tóm tắt sự việc là 2 bạn nhân viên này như sau:
•2 bạn làm Digital marketing Part-time cho H, sau 1 thời gian làm việc vài tháng thì cty quyết định chấm dứt thỏa thuận lao động với 2 cá nhân dưới đây (TNPU – SV NTTU và DTPN – SV HUIT).

• Về nguyên tắc quy định lao động chung của công ty H đã ghi rõ trong chính sách sẽ giữ 25 giờ lương gần nhất của nhân viên và chỉ thanh toán khi các bạn hoàn thành xong thủ tục bàn giao công việc.

• Tuy nhiên 2 bạn khi nghỉ mặc dù phía quản lý trực tiếp (trưởng bộ phận) đã liên hệ nhắc nhở nhiều lần lên công ty để bàn giao công việc nhưng bạn liên tục hẹn và delay thời gian bàn giao công việc (3 lần), việc bàn giao nhằm tiến hành thanh toán khoản lương còn lại cho bạn theo chính sách. Lần cuối cùng nhắc nhở, GĐ công ty đã yêu cầu bạn lên bàn giao các đầu việc cho nhân sự mới nhưng bạn từ chối việc bàn giao vì chỉ lý do được cho là rất “thiếu suy nghĩ và bồng bột" của bạn "...khi bạn vào công ty không ai bàn giao thì tại sao bây giờ bạn nghỉ bạn lại phải bàn giao cho người khác ?". Và cho rằng việc công ty giữ chân 25 giờ của nhân viên và đòi biên bản bàn giao là bất hợp lý và không có trong quy định của tất cả các công ty, cho rằng chỉ có công ty H mới có quy định, mình tự hỏi là “Hay là bạn này mới trải nghiệm công việc lần đầu khi ra ngoài đời nên phản hồi như vậy chăng ?!?”. Về chi tiết lý do buộc thôi việc của 2 nhân viên này, ACE có thể xem thông tin bên dưới để có cái nhìn công tâm.

•Vì thấy công ty giải quyết không thỏa đáng cho mình số tiền lương của 25 giờ đã quy định trong chính sách, 2 bạn đã thông đồng cấu kết cùng nhau lợi dụng kẽ hở trong quản lý hệ thống thông tin và dữ liệu chưa chặt chẽ của công ty, các bạn đã cùng nhau thực hiện những hành vi “phá hoại tài sản chung” vào thời điểm 00:15 khuya đến 4:00 rạng sáng ngày 12/7/2023, và các bạn đã chủ ý định chọn khung thời gian này để tránh bị công ty phát giác :
+ Bạn PU vào Facebook Fanpage của công ty xóa hết tất cả các bài post với lượng tương tác nhiều nhất, những post mà công ty đã chi hàng chục tỷ đồng cho việc quảng cáo thông tin về sản phẩm đến khách hàng (Ước tính xấp xỉ khoảng gần 300 bài Posts). Sau khi xóa xong nhân viên này còn thiết lập chế độ khóa trang không cho khách hàng tương tác và liên hệ với H, đồng thời bạn đã tự remove mình ra khỏi Page nhằm mục đích xóa dấu vết và sẽ đổ lỗi cho nhân sự hiện tại đang làm ở công ty. Tuy nhiên phòng IT bằng việc tracking lại lịch sử thao tác của các nhân sự, công ty H đã biết chính xác nhân viên “Phá hoại công sức của tập thể”. Đây là công sức bao giọt mồ hôi và nước mắt của các founder H và cả một tập thể đã duy trì gần 3 năm.
+ Bạn PN vào Google Drive của công ty để xóa toàn bộ thông tin, hình ảnh, dữ liệu liên quan đến các Đại lý/ CTV của công ty H và được phía Đại lý thông tin tới H ngay sáng hôm sau. Tương tự trường hợp của PU, công ty đã tracking lại lịch sử thao tác và biết được chính xác bạn PN là người đã phá hoại mồ hôi nước mắt của tập thể. Và cũng có thêm vấn đề nữa liên quan đến bạn Nghi là trước thời điểm công ty cho bạn nghỉ việc, đã có lần bạn từng xóa toàn bộ data trên drive của công ty và khi quản lý trực tiếp ngồi cạnh bạn để kiểm tra, ban đầu bạn trả lời “Em không biết..” nhưng sau khi kiểm tra lịch sử thao tác thì đã biết chính xác được bạn là người đã xóa và bạn không chối cãi được. Điều này đưa ra để các Anh/Chị lưu ý về việc nâng cao hơn hệ thống công nghệ thông tin vì lời nói của các bạn thiếu hiểu biết, thiếu giáo dục và năng lực thấp sẽ chưa chắc là Trung Thực !
+ Bộ phận phụ trách kĩ thuật H đã liên hệ phía Facebook (Meta) nhờ hỗ trợ phục hồi nhưng hiện tại Facebook (Meta) chưa có chức năng sao lưu và phục hồi dữ liệu cho các Posts một khi đã xóa khỏi thùng rác. Phía Meta đã có tư vấn về việc cần có những thông tin truyền thông tới nhựng khách hàng hiện tại của công ty cũng như nêu rõ chính xác những nhân sự phá hoại để cộng động xã hội đề cao cảnh giác với những Account/Nhân sự trên.

• Về mặt nghĩa vụ/trách nhiêm trong thỏa thuận lao động và chính sách chung của công ty, 2 bạn này đã không hoàn thành công việc đã được giao. Trong công việc không có sự chấp hành theo yêu cầu đề ra của công ty. Không chấp hành thực hiện đúng như quy định, thỏa ước lao động tập thể đã, thiếu tính kỉ luật, thiếu tính tuân thủ. Gây thiệt hại đến tài sản vật chất của công ty.

Đôi nét về 2 “tuổi trẻ” được cho là có những hành vi nông nổi, thiếu hiểu biết và hành vi chỉ mang tính chất thỏa mãn cảm xúc cá nhân của các bạn. Các bạn đều được đi học nhưng lại thiếu văn hóa, thiếu kinh nghiệm sống, thiếu kĩ năng, thái độ trong công việc kém và mình tin chắc là những trường hợp như 2 bạn trẻ này đều sẽ không có công ty nào chấp nhận:

TNPU - bị công ty H cho nghỉ vì giờ giấc làm việc không nghiêm túc, hay thường xuyên đi trễ và về sớm. Liên tục trễ Deadline và thường xuyên trễ nải, trưởng bộ phận liên hệ để giải quyết công việc đều không nghe máy, ảnh hưởng tới công việc của các bạn khác trong tập thể. Khi nghỉ thì khất từ không bàn giao công việc cho nhân sự mới, tắc trách trong công việc, thái độ hành xử rất kém trong môi trường công sở.

DTPN - bị cho nghỉ việc vì kết quả làm viêc yếu, không hiệu quả trong công việc khi ouput không có, giờ công luôn tự charge cao. Trưởng bộ phận nhắc nhở rất nhiều lần về chú tâm hơn trong công việc, có thời điểm trong nửa tháng bạn không hề thông báo cho công ty bất cứ thông tin nào về tiến độ công việc và sau nửa tháng thì quay lại công ty trao đổi với trường bộ phận với lý do cực kì gian dối “em bị mất điện thoại nên không liên lạc được”, phải chăng việc mất điện thoại thì bạn trốn ở nhà lo cho bản thân của bạn, mặc kệ các Anh/Chị em đồng nghiệp trên công ty đang cần sự phối hợp của bạn ?!. Trong công ty thì bạn thủ thỉ với đồng nghiệp câu cửa miệng “Tư bản bóc lột sức lao động ..”, trong khi bạn đã đóng góp gì cho công ty ? Bạn được công ty training từ khi kiến thức bạn đang vỡ lòng chưa có gì , công ty vẫn trả lương cho bạn mặc dù kết quả bạn không có, vậy ở đây đang có sự thiếu công bằng về Quyền lợi và Trách nhiệm ! , Sống và làm việc như bạn được mọi người phê bình là “Thiếu lương tâm và trách nhiệm”

H cũng có đôi lời nhắn gửi với các bạn trẻ sắp ra trường và bước vào con đường sự nghiệp:
- Đã không muốn làm thì thôi đừng đi làm, nhưng khi đã làm thì hãy làm việc có trách nhiệm cho tập thể, không phải chỉ vì mình và còn vì tập thể vì mục đích chung. Sống và Làm việc phải có lương tâm và trách nhiệm, đừng bao giờ quá nhiều Lý do và “Em tưởng”, trong suốt cuộc đời của bạn, sự lựa chọn và quyết định hành động của bạn sẽ dẫn tới giá trị của bạn, bạn gây tổn thất cho người khác bao nhiêu thì bạn sẽ lãnh đủ lại hậu quả bấy nhiều, ban mang tới giá trị cho người khác bao nhiêu thì bạn sẽ nhận lại bấy nhiêu giá trị cho chính cá nhân các bạn.
- Ăn quả thì hãy nhớ kẻ trồng cây, công ty là người giúp bạn có được những kĩ năng, kinh nghiệm trong công việc và cuộc sống. Bạn có được công việc như hiện tại, có được lương hàng tháng, có quyền vào tài khoản công ty để học hỏi, để gia tăng giá trị cho chính bản thân các bạn thì từ đó nên phát huy những khả năng của mình tạo nên giá trị khác cho Tập thể, cho khách hàng , cho xã hội. Luật nhân quả sẽ luôn hiện hữu , nếu bạn kì vọng mình trúng số để phát tài để không bị công ty bóc lột thì bạn xem thử có trường hợp nào người trúng số giữ được tài sản không ?
- Giấy rách phải giữ lấy lề, cho dù bạn ở hoàn cảnh khốn khó như thế nào thì cũng đừng vì thế mà làm mất đi nhân cách của mình. Các hành động trả đũa, trả thù của bạn để gây thiệt hại bội phần cho công ty và mồ hôi nước mắt của cả tập thể, hành động phá hoại để thỏa mãn cảm xúc cá nhân sẽ thể hiện tính ích kỷ, xấu xa, thiếu lương tâm của bạn và mình tin là bạn chỉ có được niềm vui nhất thời chứ cái Tâm của bạn sẽ không thể nào an yên suốt đời.
- Tuổi trẻ nên phát huy ưu thế Sáng Tạo, Học hỏi nhanh của mình chứ không nên phát huy những bản tính Ngông cuồng và bồng bột, thiếu chín chắn và trưởng thành. Nếu không học được ở nhà thì xã hội sẽ giúp bạn nhiều hơn, quan trọng ở cái nhìn và cách hành xử, học hỏi của bạn làm sao cho bản thân mình tốt hơn thay vì những hành động thiếu ý thức, mang tính chất bản năng của cá nhân mình!

P/s: H đã để một vài hình ảnh bên dưới sơ sơ thông tin để toàn thể cộng đồng các ACE đang làm tuyển dụng và các công ty lưu ý và cảnh giác !

Nguồn: Fanpage H